Banken kunnen in de toekomst mogelijk gegevens van je telefoon gebruiken om te bepalen of je kredietwaardig bent. Het is de vraag of dat betrouwbaar is.

Geen cent te makken? Lenen kan, als je maar betrouwbaar bent. Foto: 401kcalculator.org
Geen cent te makken? Lenen kan, als je maar betrouwbaar bent. Foto: 401kcalculator.org

Voor een bank is het moeilijk in te schatten of iemand zijn lening terug zal betalen. Vooral de laatste jaren, waarin veel nieuwe bedrijven en zelfstandige ondernemers het niet redden op de markt, kan het verstrekken van een lening een risicovolle investering zijn. Daarom is er een betrouwbare manier nodig om vast te stellen hoe kredietwaardig iemand is.

Eén manier om te bepalen of iemand een gat in zijn hand heeft of zuinig is als Dagobert Duck, is om iemands telefoongegevens te gebruiken. Wanneer en hoe lang iemand belt en het internetgebruik zeggen veel over iemands karakter. En wellicht ook of iemand een lening zal terugbetalen.

‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’
LEES OOK

‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’

Hoe werkt vliegen? Dat lijkt een simpele vraag, maar voor luchtvaarttechnicus en bioloog David Lentink is het een levenslange zoektocht.

Karaktereigenschappen

Econoom Daniel Björkegren van Brown University nam de proef op de som. Hij verzamelde de gegevens van 3000 mensen die geld bij een bank in Haïti geleend hadden en onderzocht wanneer oproepen werden gedaan, hoe lang die duurden en hoeveel geld mensen aan hun telefoon uitgaven. Op basis van die gegevens ontwikkelde hij een algoritme dat een inschatting maakt van iemands karaktereigenschappen en zo voorspelt of iemand zijn lening zal terugbetalen. Björkegren ontdekte dat het algoritme 43 procent aan onverstandig verstrekte leningen had kunnen voorkomen.

Beantwoordt iemand snel zijn oproepen en betaalt hij zijn telefoonrekeningen op tijd? Dat suggereert dat diegene verantwoordelijk is. Belt iemand vaak ver van het bankfiliaal vandaan? Dan is het moeilijk om zijn verblijfplaats bij te houden, wat het voor een bank lastig maakt als er geld teruggeëist moet worden.

Qiuyan Xu werkt als datawetenschapper voor Cignifi, een programma dat levensstijl voorspelt op basis van telefoongegevens. ‘Mensen gebruiken hun telefoon dagelijks. Daarom geven deze gegevens veranderingen in het leven van mensen heel snel weer. Het is een krachtige manier om gedrag te voorspellen.’

Privacykwestie

Het idee is niet risicovrij. ‘Als mensen hun informatie niet willen delen, kan dat door een bank onterecht als verdacht gedrag worden gezien’, vertelt econoom Yanhao Wei. En dan is er nog de privacykwestie. Het programma heeft toegang nodig tot persoonlijke gegevens.

Toch ontwikkelen verscheidene bedrijven soortgelijke programma’s. Zo werkt Inventure aan een app die dagelijkse uitgaven in kaart brengt, die informatie combineert met demografische gegevens en zo een kredietscore aan iemand toekent. En Lenddo ontwikkelt een algoritme dat ook naar social media-accounts kijkt en de kredietwaardigheid van je vriendennetwerk meeneemt in de beoordeling.

Ook kan het idee breder toegepast worden, zoals in ontwikkelingslanden. Björkegren: ‘Veel mensen in ontwikkelingslanden hebben geen financiële geschiedenis om over te oordelen. Wel hebben ze mobiele telefoons.’ Zo heeft bijvoorbeeld Lenddo mensen in de Filipijnen en Colombia reeds aan leningen voor telefoons en motorfietsen geholpen.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief. 

Lees ook