Het stond in Practising Midwife – een wetenschappelijk gezien tamelijk obscuur Brits tijdschrift – maar alle kranten namen het bericht over. NRC Handelsblad van 12 augustus wijdde er zelfs tweederde van de voorpagina van de wetenschapsbijlage aan. Britse vegetarisch etende vrouwen krijgen meer meisjes. Waarschijnlijk zijn zogenoemde pseudo-oestrogenen – op geslachtshormonen lijkende stoffen – uit soja er verantwoordelijk voor, aldus het Rotterdamse avondblad.
Het Nottingham City Hospital had een onderzoek uitgevoerd onder ongeveer zesduizend vrouwen, waarvan één op de twintig vegetarisch at. Indiase/Pakistaanse vrouwen werden uitgesloten. De vegetarische groep beviel aanzienlijk vaker van een meisje. Normaal worden 106 jongens per 100 meisjes geboren. De vegetariërs kregen slechts 81 jongens per 100 meisjes.
Kunnen daaruit conclusies worden getrokken? Waarschijnlijk niet. Het aantal van zesduizend lijkt aanzienlijk, maar het gaat uiteindelijk om de slechts een paar honderd vrouwen die geen vlees eten.
Nieuwe technologie onthult het verborgen leven van dinosauriërs
Van migrerende planteneters tot toegewijde ouders: paleontologen ontrafelen stukje bij beetje het gedrag van dinosauriërs.
Hoe gedraagt de statistiek zich bij zulke relatief kleine aantallen. Om dat inzichtelijk te maken, nam Natuurwetenschap & Techniek een steekproef uit de geboortestatistieken van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). We kozen voor geboorten waarvan de aantallen per jaar in dezelfde orde van grootte liggen als het aantal vegetarische vrouwen in het onderzoek van het City Hospital in Nottingham. Onderaan treft u een tabel aan met wat willekeurige jaren.
Is de verhouding steeds keurig 106 op 100? Nee dus. Wat opvalt is dat bij deze relatief kleine aantallen er een enorme variatie optreedt in de verhouding jongens/meisjes. Zo werden er in 1964 maar liefst 159 jongens geboren op slechts 111 meisjes, ofwel 142 jongens per 100 meisjes. In 1973 lag de verhouding de andere kant op: 99 jongens op 131 meisjes, ofwel 75 jongens per 100 meisjes.
Kortom: het statistisch toeval lijkt een te grote rol te spelen om veel wetenschappelijk belang te kunnen hechten aan de resultaten van het Nottingham City Hospital. Verhoogt soja het percentage meisjes? Misschien wel. Maar misschien ook niet. Zeker is alleen dat het onderwerp niet zo veel media-aandacht waard was.
Jos van den Broek
Tabel: Onwettige kinderen geboren uit moeders van 35-39 jaar oud (bron: CBS, Voorburg)
Jaar | Jongens | Meisjes | Jongens per 100 meisjes |
1955 | 140 | 104 | 135 |
1958 | 107 | 114 | 94 |
1959 | 155 | 122 | 127 |
1960 | 121 | 131 | 92 |
1964 | 158 | 111 | 142 |
1972 | 120 | 94 | 128 |
1973 | 99 | 131 | 75 |
1976 | 128 | 116 | 110 |
1978 | 131 | 142 | 99 |
1980 | 196 | 162 | 121 |