Astronomen hebben voor de allereerste keer de kleur van een exoplaneet weten te bepalen. De planeet, die draait om ster HD189733, heeft een diepe azuurblauwe kleur.
De wetenschappers gebruikten de Hubble ruimtetelescoop om de planeet helder in beeld te krijgen. Het betreft een gigantische gasplaneet die dicht bij zijn ster staat. Daardoor is de atmosfeer extreem heet – zo’n 1000 graden Celsius volgens zijn ontdekkers. Er staat een fikse, bloedhete wind die met 7000 kilometer per uur over het oppervlak raast.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Deze exotische planeet, die zo’n 63 lichtjaren van ons vandaan staat, is uitvoerig bestudeerd. Alleen de echte kleur van deze wereld was nog volledig onbekend. Sterker nog, tot nog toe wisten astronomen van geen enkele exoplaneet de kleur. Om de teint van de gasplaneet te achterhalen, bestudeerden astronomen precies hoeveel licht van het planeetoppervlak weerkaatste.
Omdat het lastig is het weerkaatste planeetlicht van het sterlicht te onderscheiden, keken de astronomen naar de combinatie van de twee. Ze hielden nauwkeurig bij hoeveel licht van het duo uitstraalde wanneer de planeet naast, voor, en achter zijn ster stond. De onderzoekers zagen dat de totale hoeveelheid licht afnam wanneer de planeet achter de ster verdween. Het weerkaatste planeetlicht was dan immers aan het zicht onttrokken. De planeetonderzoekers bekeken ook steeds uit welke kleuren het licht bestond. Ze zagen dat wanneer de planeet niet zichtbaar was, het totale lichtpakket duidelijk minder blauw licht bevatte. De lichthoeveelheid bleef in de andere delen van het kleurspectrum wel gelijk. Daaruit concludeerde het team dat de gasplaneet een diepblauwe kleur heeft.
De planeet dankt zijn kleur niet aan oceanen, zoals dat bij de aarde het geval is, maar aan silicaatdeeltjes die in de turbulente atmosfeer omsmelten tot glasscherven. Deze ‘glasregen’ verstrooit het blauwe licht.
Waar ligt de blauwe gasplaneet? Op de onderstaande video kijk je mee over de schouder van de Hubble ruimtetelescoop. De reis begint bij Hubble zelf, 600 kilometer boven de aarde. Dan zoom je razendsnel in op het gebied waar de planeet zich schuilhoudt. Op weg naar ster HD189733 passeer je de planetaire nevel M27 (rechts).
Bron: ESA/Hubble (M. Kornmesser & L. L. Christensen), A. Fujii, Robert Gendler, Digitized Sky Survey 2, Panther Observatory, Steve Cannistra, Michael Pierce, Robert Berrington (Indiana University), Nigel Sharp, Mark Hanna (NOAO)/WIYN/NSF.