Ruimtesonde Hope is veilig aangekomen bij Mars. De onbemande sonde, onderdeel van de eerste interplanetaire missie van de Verenigde Arabische Emiraten, betrad dinsdagmiddag zijn baan rond de rode planeet. Van daaruit zal die ons een beeld van de Marsatmosfeer geven dat vollediger is dan ooit tevoren.
Het duurt tien minuten voordat een signaal van Hope de aarde bereikt. Daarom moest de ruimtesonde zijn baan rond Mars volledig op de automatische piloot innemen. Gedurende 27 minuten brandden de stuwraketten om de sonde in een stabiele baan te duwen. Hope was voorgeprogrammeerd om in die tijd zelfstandig allerlei mogelijke problemen op te lossen.
Update dinsdag 17.15 uur: Hope is veilig aangekomen in zijn baan rond Mars! Dit bericht is daarom geactualiseerd.
LEES OOK
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
‘Tegen de tijd dat we de raketten zien gaan branden, is de operatie al bijna halverwege’, zei missieprogrammaleider Pete Withnell op 28 januari tijdens een persconferentie. ‘Wij zijn slechts toeschouwers: we gaan zien wat er gebeurt, maar we kunnen er geen invloed op uitoefenen.’
Voorafgaand aan de operatie verwachtte Omran Sharaf, eveneens programmaleider, dat het zenuwslopend zou zijn om de vertraagde signalen van het ruimteschip te volgen. ‘We hebben nog nooit eerder de stuwraketten 27 minuten achter elkaar laten branden’, zei hij. ‘Op aarde konden we die maar een paar seconden lang testen, anders zouden we de ruimtesonde beschadigen.’ Ook voor de kleine manoeuvres die de sonde onderweg naar Mars heeft uitgevoerd, hoefden de stuwraketten hooguit een minuut te branden.
Volledig beeld
Hope zal ons voorzien van een ongekend uitzicht op Mars. De zes andere ruimtesondes bewegen op zo’n manier rond de polen van de planeet, dat ze altijd slechts een deel van het oppervlak zien. Hope draait daarentegen rond de evenaar, waardoor die elke negen dagen een volledig beeld van de planeet verkrijgt.
Het begint druk te worden op Mars: één dag na Hope betrad de Chinese sonde Tianwen-1 zijn baan rond de rode planeet. Ergens in mei zal die een lander op het oppervlak plaatsen. Daarnaast zullen op 16 februari NASA-rover Perseverance en zijn helikopter Ingenuity op het Marsoppervlak landen.
De ruimtesonde heeft drie cruciale wetenschappelijke instrumenten bij zich. Daarmee kan die alle kleuren van de Marsatmosfeer in kaart brengen: van infrarood tot diep-ultraviolet. ‘Voor het eerst krijgt de wereld een holistisch beeld van de atmosfeer’, aldus Sharaf.
Koud en droog
Het doel van de missie is om te zien hoe de verschillende lagen van de atmosfeer elkaar beïnvloeden, en hoe die wisselwerkingen afhangen van het tijdstip en het seizoen. Dit zal ons helpen om de openstaande vraag te beantwoorden hoe er voortdurend gas uit de Marsatmosfeer kan ontsnappen en de ruimte in zweven. Dit proces houdt Mars nu koud en droog, waar de planeet mogelijk ooit warm en vochtig was.
Nu Hope zijn baan zonder ongelukken heeft ingenomen, zullen onderzoekers eerst twee maanden bezig zijn met het testen van de ruimtesonde en zijn instrumenten. Pas daarna zullen de eerste Marsmetingen verricht worden. ‘Hopelijk hebben we in september 2021 wetenschappelijke data die we kunnen delen’, zegt Sharaf.
