Columbus, Ohio (VS) – Noord-Amerikaanse satellieten leveren een compleet beeld van het dynamische Antarctica.
Voor het eerst brengen radarsatellieten Antarctica, inclusief het witte, continentale hart en de voortdurend bewegende ijsmantel, volledig in beeld. Het RAMP-project van NASA en de Canadian Space Agency realiseerde dit. “Elke twaalf minuten vloog een satelliet over de ijswoestijn en nam een foto van een zuidpoolgebied met een grootte van honderd kilometer breed en 2500 kilometer lang”, legt projectleider Kenneth Jezek van de Ohio State University uit, “Vervolgens combineerden we 4500 overlappende satellietfoto's tot een compleet beeld van het Antarctische continent.” Totnogtoe gaf elke atlas het bijna twee miljoen vierkante meter grootte oppervlak van Centraal Antarctica weer als een grote witte vlek.
RAMP staat voor Radarsat-1 Antarctic Mapping Project. De radarsatellietbeelden onthullen een continent waarvan verrassend genoeg de ijsmantel continu beweegt. In plaats van statische massieve ijskappen laten de beelden honderden kilometer lange stromen van bevroren zoetwater zien, die vanuit het Antarctisch hart naar de oceaan bewegen. Op sommige plekken is de ijsstroom zelfs sneller dan één kilometer per jaar. Daarnaast omringen gigantische, drijvende en dynamische ijsplaten het koele continent. De continue verandering en beweging in deze platen doet regelmatig reusachtige ijsbergen afbrokkelen en richting zee drijven.
Bewegende Antarctische ijsstromen. Blauw geeft een snelheid lager dan tien meter per jaar weer; rood een snelheid groter dan één kilometer per jaar.
Een compleet, geografisch beeld van de zuidpool is van groot belang. Aangezien deze zuidelijke diepvries de potentie heeft om aan de stijging van het mondiale zeespiegelniveau bij te dragen, moeten poolonderzoekers elke verandering kunnen registreren. Poolobservaties vanuit de ruimte vormen een aantrekkelijk alternatief voor de expedities waarin onderzoekers het ongure arctische klimaat aan den lijve ondervinden.
Frédérique Melman
