Washington (VS) – Het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) verbiedt nieuwe aanplantingen van StarLink-maïs, een maïssoort die het insecticide-eiwit Cry9C bevat. De maatregel volgt op het terugvinden van StarLink-maïs in tacopannenkoeken, terwijl deze maïsvariëteit alleen in veevoeder mag worden verwerkt.


De EPA wil vermijden dat in de toekomst StarLink-maïs in voedingsproducten voor de mens terechtkomt. Alle oogsten van dit jaar moeten worden vernietigd. Uit eerdere testen bleek dat Amerikaanse taco’s van het merk Taco Bell sporen van StarLink-maïs bevatten en er zijn sterke aanwijzingen dat dit probleem uitdijt. Op 12 oktober verklaarde de voedingsketen Safeway dat het al zijn tacopannenkoeken om dezelfde reden uit de winkelrekken haalt. Tevens wil de Food and Drug Administration nu andere voedingswaren, zoals snacks en ontbijtgranen, aan een onderzoek onderwerpen.
StarLink-maïs werd ontwikkeld door Aventis CropScience. Het is een genetisch gewijzigde maïsvariëteit die bestand is tegen de gevreesde Ostrinia nubilalis-rupsen (Europese stengelboorder). Daartoe plantte men een gen van de bacteriestam Bacillus thuringiensis (Bt) over naar de maïsplant. Het Cry9C-eiwit, waarvoor het betreffende gen codeert, vernietigt de cellen van de maagwand van het insect, vandaar de insecticidenwerking.
StarLink is de eerste commerciële maïssoort met het Cry9C Bt-eiwit. Er zijn echter al langer voedingsplanten op de markt die het gelijkaardige Cry1A Bt-gen dragen. De maïssoort werd in 1998 door de EPA toegelaten als voedingsgewas voor dieren of als grondstof voor de industrie. Een goedkeuring voor menselijke consumptie vonden de EPA-experten toen nog te vroeg. Ze vreesden dat sommige mensen allergisch konden zijn voor het Cry9C-eiwit. Aventis moest dit eerst verder uitzoeken.

EPA- en FDA-woordvoerders benadrukken dat er op dit ogenblik geen enkele concrete aanwijzing is dat StarLink werkelijk giftig is voor de mens. Omdat de goedkeuringsprocedure nog niet was afgelopen, behoort StarLink echter niet in taco’s aanwezig te zijn.
Hoe StarLink uiteindelijk toch in de voedselketen opdook, blijft een raadsel. Aventis CropScience heeft zelf een vrijwillig stewardprogramma lopen, dat erop toeziet dat StarLink-oogsten niet op de verkeerde plaats terechtkomen. Een vertegenwoordiger van Kraft Foods, de producent van Taco Bell taco’s, zei dat er wellicht in de graanmolens iets misgelopen is bij de samenvoeging van maïsoogsten van diverse graanboeren.

Niettemin kreeg het vertrouwen van de Amerikaanse consument in genetisch gewijzigde gewassen door deze ontwikkeling een klap. Tevens groeit de kloof tussen de voedingsbedrijven, die hun merknamen brandschoon willen houden, en de biotech zaadbedrijven. Zo deed de directie van Kraft Foods meteen een oproep aan de federale overheid om een betere regelgeving uit te werken.

Keith Pitts, woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van landbouw, bevestigde dat alle StarLink-oogsten onmiddellijk worden opgekocht. Men wil vermijden dat nog meer niet goedgekeurde maïs terechtkomt in de winkelrekken. Inmiddels nam Aventis CropScience alle StarLink-zaad van de markt en verklaarde het zich bereid om de gehele kostprijs van de operatie, 100 miljoen dollar, te vergoeden.
De EPA en de FDA denken er aan om voortaan alleen nog genetisch gewijzigde maïs toe te laten die zowel geschikt is voor menselijke als dierlijke consumptie.

Peter Raeymaekers

Informatie

StarLink News, Aventis CropScience