>Beantwoord: Waarom zie je in filmopnames waarin de zon te zien is altijd precies zes stralen die uit de zon lijken te komen. Ik neem aan dat het een optisch effect is, maar waarom is het aantal stralen altijd zes?
Marco Barbieri
Deze vraag is beantwoord in New Scientist van december 2013
Thomas Hertog werkte samen met Stephen Hawking en onderzoekt de oerknal
Tijd en natuurwetten zijn voortgekomen uit de oerknal, in een chaotisch proces van toevalligheden, zegt theoretisch natuurkun ...
‘In een objectief zitten meerdere lenzen´, schrijft lezer ´Sven´, ´en tussen deze lenzen zit een diafragma dat je kunt verstellen om de hoeveelheid licht die op je sensor komt te reguleren’.
Meestal is het diafragma een bijna rond, veelhoekig gat, gevormd door een aantal verstelbare lamellen. Sven ‘de vorm en het aantal lamellen van het diafragma bepaalt de vorm van de straling en de bokeh.’
‘Bokeh’ is fotografenjargon voor de ronde of veelhoekige vorm van onscherpe lichtvlekjes op foto’s. Het is eigenlijk een projectie van de veelhoekvorm van het diafragma.
Maar de stralen die uit felle lichtbronnen als de zon of helle lampen lijken te priemen, zijn geen bijna-ronde veelhoekjes: het licht wordt nu niet alleen geprojecteerd, maar ondergaat ook diffractie aan de randen van de lamellen. Diffractie is een optisch effect vergelijkbaar met de manier waarop golven zich om een zeepier heen kunnen bewegen, en ook de luwte kunnen bereiken.
Een ééndimensionale lichtstraal die langs de rand van een lamel valt, wordt daarbij uitgesmeerd tot een langere streep op de foto, en de richting van die streep staat loodrecht op de richting van de rand van het lamel.
Het aantal strepen is dus een maat voor het aantal lamellen in het diafragma: in zonnefoto’s met zes strepen zijn dat er waarschijnlijk zes.