Exiil ibwbo. Ybdofgm gb txq efbo pqxxq?
Als je bovenstaande boodschap weet te ontcijferen, mag je jezelf een codekraker noemen. Voor wie niet zo van lettercodes houdt, volgt hier nog een tweede kans:
Van Abcoude naar Tuvalu: een sterk staaltje Opperlans
Yannick Fritschy laat een sterk staaltje Opperlans zien: geknutsel met de Nederlandse taal.
17-26-16-25 9-10-5-10 2-10-17?
Toen ik een jaar of tien was, deelden een vriendin en ik een geheimtaal. We codeerden al onze boodschappen, en bewaarden de spiekbriefjes met de code achter het veilige slot en grendel van onze dagboeken.
Tegenwoordig betwijfel ik dat spionnen ook maar enigszins geïnteresseerd waren in onze codes (‘kom je straks skeeleren?’ is nou niet bepaald een staatsgeheim), maar destijds vonden we het hartstikke spannend en geheimzinnig. We gebruikten twee codes, dezelfde die ik hierboven gebruik. Als je de codes kunt kraken, ben je een 10-jarige dus te slim af geweest.
Wat wij destijds niet wisten, is dat ‘onze’ codes al eeuwenoud waren. Lettercodes, cijfercodes, priemgetalraadsels en seinsignalen reizen al sinds mensenheugenis de wereld over om gevoelige boodschappen te verbergen.
De wiskundige Brit Cruise maakte een korte reeks minicolleges over cryptografie. In een aantal video’s ontdek je de geschiedenis van het codemaken en –kraken, in Caesars tijd, tijdens de Tweede Wereldoorlog en nu. Daarnaast leer je allerlei gave wiskundige trucs en feiten die het coderen mogelijk hebben gemaakt.
Hoewel een redelijk complex onderwerp is, weet Cruise zijn lessen helder, boeiend en gemakkelijk behapbaar te maken. Dat maakt deze collegereeks je tijd meer dan waard. En wie weet pik je nog wat trucs op om de bovenstaande boodschappen te begrijpen.
Wie heeft ‘m al gekraakt?