Wie is het grootste wetenschappelijke talent van Nederland en Vlaanderen? Universiteiten, hogescholen en kennisinstellingen uit Nederland en Vlaanderen mochten de afgelopen maanden jonge talenten aandragen. U stemde op de 15 genomineerden, en bepaalde zo mee wie doorstroomde naar de top 3 van het New Scientist Wetenschapstalent 2023. In de top 3: Bernadette de Bakker, embryoloog aan het Amsterdam UMC. Ze vertelt over haar werk.
‘Mijn doel is om menselijke ontwikkeling begrijpelijker te maken voor patiënten, studenten en onderzoekers over de hele wereld, door gebruik te maken van de modernste 3D-beeldvormingstechnieken. In de embryonale ontwikkeling ontstaat in de eerste acht weken van een bevruchte eicel een mensje van drie centimeter. Ik vind het mooi om daar inzicht in te geven.
Dankzij alle nieuwe beeldvormende technieken zijn we erachter gekomen dat we eigenlijk heel veel dingen niet wisten over de embryonale groei. Soms zeg ik wel eens dat we meer weten over de maan dan over onze eigen ontwikkeling.
Word je van langzaam hardlopen ook fit?
Slow running, ofwel rustig joggen, is in opkomst. Goed nieuws: ook deze vorm van sporten zet zoden aan de dijk.
Bij 3D-modellen van menselijke embryo’s zie je veel meer details dan bij oude methoden. Als je nu naar de tekstboeken kijkt, dan is dat vooral gebaseerd op de embryo’s van kikkervisjes, muizen en kippen. We hebben zoveel nieuws ontdekt dat we de tekstboeken nu moeten herschrijven.
Ook heb ik Foetale Biobank opgericht, een initiatief waarin ouders een overleden embryo of foetus kunnen doneren aan de wetenschap. Ons doel is om de foetale anatomie in kaart brengen. Wij hebben reeds 350 anonieme donaties gekregen, van zowel gezonde foetussen als van foetussen met de zeldzaamste afwijkingen. Weefsels en data uit de biobank zijn beschikbaar voor alle onderzoekers met een goede onderzoeksvraag.
Uiteindelijk willen we daarmee slimmere technieken ontwikkelen om de screening van zwangeren te verbeteren. Het liefste detecteer ik afwijkingen niet pas bij twintig weken, maar bijvoorbeeld na dertien weken.
Tot slot: ik wil me hard maken om een onderzoekscentrum op te richten dat onderzoek doet bij mensen die een miskraam hebben gekregen. Daar kunnen ouders na een miskraam een scan laten maken, om te onderzoeken wat de reden was voor de miskraam, zonder dat er daarbij gesneden moet worden in het kindje. Ik hoop dat dat centrum er binnen vijf jaar is.’
Op 5 oktober wordt de winnaar van het New Scientist Wetenschapstalent 2023 bekendgemaakt op deze website.