Gezwellen worden al decennia niet meer verwijderd met een stalen kettinkje met scherpe kanten. Dus is niet alleen het instrument ‘ecraseur’ maar ook het woord waar het mee aangeduid werd, uit het woordenboek verdwenen. Ook het leven van een woord kan eindig zijn.
Elke nieuwe editie van het Van Dale-woordenboek – dus ook de vijftiende, die op 6 oktober verschijnt – bevat nieuwe woorden. Zo nam onder invloed van de IPCC-rapporten het aantal samenstelling met ‘klimaat-‘ toe van een stuk of twintig in 2005 naar ruim honderd in 2015, met nieuwkomers als klimaatzondaar en klimaatvluchteling.
Mondscan kan tongkankerpatiënten met een spraakstoornis helpen
Met een volgsysteem van tong, lippen en kaak, legt taalwetenschapper Thomas Tienkamp de basis om mensen met spraakstoornissen beter te laten spreken.
Maar er verdwijnen ook woorden. Wat niet meer gebruikt wordt, wordt geschrapt. In de tweede helft was de ‘jeneverkuur’ bijvoorbeeld in zwang als geneeswijze voor bepaalde kwalen. In de loop van de twintigste eeuw kwam men blijkbaar tot andere inzichten over de heilzame werking van het drankje.
Woorden hebben dus niet het eeuwig leven. Maar hoe lang leeft een woord? Hoe verandert het in de loop der tijd? En wanneer verdwijnt het. Wij brachten de levensloop van een aantal woorden in kaart in onderstaande infographic.
Bovenstaande infographic is een voorproefje uit ons dossier Van Dale uit New Scientist #25. Bestel het nummer hier of lees het in Blendle.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees ook:
- ‘Taalhacker’ Gabriel Wyner: ‘Denken in een andere taal, dat wil ik bereiken’
- Van Dale-hoofdredacteur Ton den Boon: ‘De wereld verandert en de taal verandert mee. Dat moet je vastleggen’
- Taalgebied in brein staat uit tijdens praten
- Chimpansees leren de taal van nieuwe groepsgenoten
- Mannelijk, vrouwelijk en de onzinnigheid van taal