Decennialang bouwde scheikundige Jan van Maarseveen ringvormige moleculen in het kader van medicijnonderzoek. Nu probeert hij met dit soort moleculen duurzame technologie te ontwikkelen die de klimaatcrisis een halt toe moet roepen.
De ommezwaai vond zo’n zes jaar geleden plaats, vertelt Van Maarseveen, hoogleraar bio-inspired organic synthesis aan de Universiteit van Amsterdam, in het vandaag verschenen decembernummer van New Scientist. ‘Op een conferentie zag ik plots hoe urgent het klimaatprobleem is. Als je die grafieken ziet: duizenden jaren zijn het klimaat en de hoeveelheid koolstofdioxide constant, de laatste 150 jaar is dat volkomen veranderd. Daar ben ik me kapot van geschrokken.’
Volledig circulair
Daarom werkt Van Maarseveen aan methodes om zijn ringvormige moleculen in te zetten bij het produceren van waterstof en de hoeveelheid koolstofdioxide te verminderen. Daarmee verwacht hij niet het hele energieprobleem in één keer op te lossen. ‘Er is niet één technologie van de toekomst. Vroeger gebruikten we alleen fossiele brandstoffen; over dertig à veertig jaar zijn er wel twintig technologieën.’
Duurzame methode moet meer plastic recyclebaar maken
Scheikundige Ina Vollmer heeft een nieuwe, revolutionaire techniek ontwikkeld waarmee plastic kan worden gerecycled.
Maar hoe dan ook zullen we volledig circulair moeten worden, stelt Van Maarseveen: we moeten evenveel koolstofdioxide opnemen als we uitstoten. ‘De aarde heeft een bepaalde hoeveelheid koolstof, zuurstof enzovoort. Daar moeten we het met miljarden mensen mee doen, en dat houd je alleen vol als je circulair bent. Het alternatief is een groeimodel, waarbij de hoeveelheid CO2 voortdurend toeneemt. Daarmee maak je de mensheid per definitie kapot.’
‘Moleculen zijn het probleem’
Bij het aanpakken van de klimaatverandering voorziet Van Maarseveen een grote rol voor scheikundigen. ‘Het probleem zijn de moleculen. En een moleculair probleem moet je met scheikunde oplossen.’
Wat hem betreft betekent dat overigens niet dat de politiek en het individu niets hoeven te doen. ‘De bal ligt bij iedereen. Het is één seconde voor twaalf, dus we zullen allemaal onze verantwoordelijkheid moeten nemen.’
