Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze week: ruimtevaarder André Kuipers.
‘De turquoise wateren van de Bahama’s, de rode woestijnen in Australië en groene meren in een okergeel Tibet. Als je boven de aarde zweeft, beleef je continu grote momenten van inzicht. Je kijkt recht naar beneden en ziet iets majestueus, een scala aan kleuren dat soms niet te beschrijven is.
Als je daarlangs kijkt en het zwarte heelal ziet, lijkt de aarde ineen te schrompelen tot een kwetsbare levende cel omringd door een dun membraantje. Ik kreeg een claustrofobisch gevoel. Niet voor mijzelf, maar voor de aarde. We zitten opgesloten in de dreigende deken van het heelal, leeg, koud, vol straling. Als het misgaat, kunnen we nergens heen.
'AI holt het vertrouwen tussen wetenschapper en mens verder uit'
Felienne Hermans plaatste een kritische noot bij de AI-hype tijdens het Gala van de Wetenschap. Lees hier haar column.
Schade
Vanuit de ruimte zie je het totaalplaatje. Je ziet de menselijke activiteit, ook de negatieve. Als de wolken een keer weg zijn boven het Amazoneregenwoud zie op diverse plekken een lichtgroene graatstructuur in het donkergroen: weggekapt regenwoud langs weggetjes, mede als gevolg van de veeteelt. Rookpluimen van ontbossing en de wegstromende vruchtbare grond door erosie, als gevolg van de boskap. Niet alleen in de Amazone, maar ook op Borneo, Sumatra, Afrika, Madagaskar.
Vanuit het ISS zag ik maar een momentopname, met het blote oog. Met satellieten kun je decennialang hetzelfde gebied bekijken met een veel breder spectrum. Dat zie je hoe snel de ontbossing zich uitbreidt, met grote gevolgen voor de biodiversiteit, methaan- en CO2-uitstoot.
Aardobservatie-satellieten houden van alles in de gaten vanuit de ruimte. Alle ingrediënten van luchtvervuiling, vochtigheid van de grond, temperatuur van de oceanen, dikte van de ijskappen. Samen met wat je met het blote oog kunt zien, zoals ook de enorme hoeveelheden lichten van vissersschepen en de lichten van menselijke bewoning over de hele planeet, deed het me realiseren dat we de aarde uitputten.
Bossen worden weggekapt; de zeeën leeggevist. Elke dag komen er 200.000 mensen bij. We gedragen ons als een plaag en geven de aarde geen hersteltijd. We kunnen een grote slag slaan door te stoppen met vlees eten van levend vee. Geef de grond terug aan de natuur en ga superefficiënt aan de slag met de voedselproductie.’
