Sommige kankersoorten kunnen behandeld worden met vaccins die zijn afgestemd op de genetische samenstelling van iemands tumoren. In het aprilnummer van New Scientist vertelt medisch journalist Alice Klein meer over deze veelbelovende strategie.
Mark Lashway had drie tumoren die zo groot waren dat hij ze kon zien. Zijn melanoom bleek ook in zijn longen te zitten. Zijn overlevingskans was 15 procent. Maar zeven jaar na die diagnose is hij kankervrij, nadat hij als een van de eersten een gepersonaliseerd kankervaccin kreeg.
Preventief en behandelend
De meeste mensen kennen vaccins als middel om ziekten te voorkomen, zoals de coronaprikken. Er bestaan ook al preventieve prikken tegen vormen van kanker die door virussen worden veroorzaakt. Vaccins tegen het humaan papillomavirus (HPV) voorkomen bijvoorbeeld baarmoederhalskanker.
‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’
Ron Fouchier staat aan de frontlinie in de strijd tegen de griep. Met nieuwe vaccins wil hij ons beschermen tegen toekomstige pandemieën.
Maar de prikken kunnen ook ingezet worden voor het behandelen van ziekten, waaronder sommige kankersoorten. Wat een vaccin doet is namelijk het immuunsysteem trainen om te vechten tegen iets gevaarlijks. Dat kan een virus zijn, maar ook een kankercel. Onderzoekers weten namelijk al langer dat het immuunsysteem uit zichzelf tegen kanker vecht, maar vaak niet is opgewassen tegen de slimme trucjes van kankercellen. Vaccins zouden de natuurlijke reactie een handje kunnen helpen door het immuunsysteem te versterken.
Gepersonaliseerde vaccins
Het immuunsysteem trainen om kanker te bestrijden kan op drie verschillende manieren, die elkaar eventueel ook kunnen versterken. Een daarvan is het gebruik van gepersonaliseerde vaccins, die de T-cellen van iemands immuunsysteem trainen om de eiwitten op zijn of haar tumoren te herkennen. Zo kunnen ze de tumor doelgericht aanvallen. Het onderzoek naar deze kankervaccins is bezig en de eerste resultaten zijn veelbelovend.
Hoe deze vaccins werken en bij welke kankersoorten, lees je in het coververhaal van het aprilnummer (nr. 109) van New Scientist. Voor (digitale) abonnees is het artikel ook hier te lezen.
