Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun hele carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, vanaf nu elk weekend in bijlage Z van Algemeen Dagblad, verzorgd door de redactie van New Scientist. In de eerste aflevering: Erik Scherder (66), hoogleraar neuropsychologie aan de VU.

Erik Scherder, ambassadeur van beweging. Foto: Bob Bronshoff
Erik Scherder, ambassadeur van beweging. Foto: Bob Bronshoff

‘Soms voel ik me net een roepende in de woestijn. Waar ik ook kom – in de collegezaal, op televisie en onlangs nog voor de Tweede Kamercommissie – vertel ik hetzelfde: kom in beweging! We zitten veel te veel stil en dat is rampzalig voor conditie en cognitie. Zeker ook voor kinderen.

‘Ik ben tot dit inzicht gekomen toen ik zag wat niet bewegen voor negatieve gevolgen had, zoals diabetes-2 op zeer jonge leeftijd. In vergelijking met twintig, dertig jaar geleden spelen veel kinderen veel minder buiten. Bovendien is het gymnastiekonderwijs tot een minimum teruggebracht. Onbegrijpelijk. Op scholen moet veel meer bewogen worden: tweemaal per dag een half uur om het langdurige zitten op school te onderbreken. Dat zou enorm ten gunste komen van de aandacht en concentratie tijdens de lessen.

Nieuwe vaccins tegen veroudering lijken ziekten als alzheimer te voorkomen
LEES OOK

Nieuwe vaccins tegen veroudering lijken ziekten als alzheimer te voorkomen

Onderzoekers werken aan vaccins die ziekten zoals kanker en alzheimer een halt moeten toeroepen. Wat mogen we hiervan verwachten?

Erik Scherder is een van de sprekers
op het Gala van de Wetenschap.
Bestel hier je tickets

‘Scholen, besturen en beleidsmakers willen niet accepteren dat complex bewegen – bijvoorbeeld apenkooien – zorgt voor een netwerkactivatie in de hersenen dat vervolgens bijdragen levert aan andere cognitieve kwaliteiten. Als je door die apenkooi gaat, wordt het pariëtale en frontale netwerk actief: je plant, coördineert. Ook de kleine hersenen doen mee. Precies die netwerken die gebruikt worden om sommen op te lossen, maar dan op een andere manier aangestuurd.

‘De befaamde wetenschapper Donald Hebb zei: ‘Neurons that fire together, wire together.’ Vrij vertaald: zenuwcellen die vuren, zoeken hun buren. Hoe vuren zenuwcellen in een kind het beste? Als ze steeds net iets anders worden aangestuurd. En bewegen is altijd anders. De regering moet scholen verplichten tot het veel laten bewegen van kinderen. Hoe? Los sommen springend op.’

In een eerder interview spraken we uitgebreider met Erik Scherder over dit onderwerp. ‘Wie de hele dag zit, heeft ’s avonds nergens zin meer in. Da’s logisch.’ Lees het hele interview op Blendle (€ 0,89)

Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.

Lees verder: