Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze keer: Marie-José van Tol, adjunct-hoogleraar Stemming en Cognitie bij het UMC Groningen.
‘Depressie is een stemmingsstoornis waarbij mensen tegen een hoop problemen aanlopen. Ze hebben geen energie en geen motivatie, hebben aanhoudend een negatieve stemming, en geen positieve emoties. Het grote verschil met ‘gewone’ somberheid zit hem in het feit dat een depressie lang aanhoudt, en dat je niet meer je gewone leven kunt leiden.
Grofweg een op de vijf mensen maakt ooit in zijn of haar leven een depressie mee, en bij veel van die mensen is het een terugkerend fenomeen.
Dossier: Zo sport je slimmer
In het dossier 'Zo sport je slimmer' duiken we diep in sportkwesties. Ontdek wat de slimste manier is om fit(ter) te worden.
In het onderzoek en de behandeling wordt er bij depressies vooral gekeken naar wat we kunnen doen aan dat negatieve denken en voelen. Maar daarnaast is er ook het ontbreken van positieve gedachten en gevoelens.
Dat heeft bij mij geleid tot mijn grootste inzicht. Om depressies te voorkomen, moeten we ons niet alleen richten op het negatieve en dat minder negatief maken, maar er ook een versterking naast zetten: iets positiefs, waardoor het negatieve minder impact heeft.
Dit klinkt misschien heel voor de hand liggend, maar het werkt echt. In mijn onderzoek is naar voren gekomen dat, als je ook de positieve kant verstevigt en als je mensen leert om positieve emoties langer te voelen en goede of helpende gedachtes paraat te hebben, het vervolgens als veel minder negatief wordt ervaren als er iets vervelends gebeurt. Dit ondersteunt aan de ene kant, en slaat over naar de andere – negatieve – kant, waar het een dempend effect heeft.
Dit inzicht stemt heel hoopvol, want hierdoor hebben we nog een domein van emoties die we kunnen gebruiken om depressies te voorkomen.
Het was tof om te zien dat het echt werkt, en het is fijn om meer mogelijkheden te hebben waardoor mensen minder snel zullen terugvallen. We begrijpen het mechanisme van depressie beter, de weerbaarheid wordt vergroot, en onze gereedschapskist wordt uitgebreid.’