Wetenschappers zijn in hun sas met Lowlands. Het evenement biedt ze de mogelijk onderzoek te doen onder het vaak bereidwillig meewerkende festivalpubliek. ‘Lowlands was een leuke en interessante plek voor ons.’
Tame Impala en Twenty One Pilots hebben hun komst inmiddels bevestigd en ook oudgedienden als New Order en The Prodigy zullen eind august in Flevoland neerstrijken voor een optreden op Lowlands, één van Nederlands grootste en bekendste festivals.
‘Einstein liep als theoreticus vast op de nieuwe bevindingen’
Toen de Nederlandse natuurkundige Heike Kamerlingh Onnes iets geks ontdekte over supergeleiding, was dit onder veel fysici het gesprek van de dag. Maa ...
Lowlands is echter veel meer dan bandjes en dj’s. Er zijn stand-up comedians en er is een programmering op het grensvlak van film, theater, literatuur en beeldende kunst. Daarnaast is er sinds vier jaar onder de noemer Lowlands Science een volwaardig wetenschapsprogramma.
“We hadden naar aanleiding van de Lowlands-University, waarin wetenschappers als Louise Fresco en Robbert Dijkgraaf colleges gaven, gezien dat de belangstelling voor wetenschap enorm is onder onze bezoekers,” zegt festivaldirecteur Eric van Eerdenburg. “We dachten dat het als vervolgstap interessant zou zijn om Lowlands als laboratorium in te zetten voor onderzoek. Een situatie natuurlijk nabootsen in een laboratorium om menselijk gedrag te onderzoeken, of veel mensen bevragen, is vaak lastig. De bezoekers van Lowlands doen veel, graag en open minded mee aan deze onderzoeken. Er komen veel bruikbare resultaten uit de onderzoeken horen we van de universiteiten die meedoen.”
Tests voor liefdesmatch
Iets voorbij de Alphatent, aan het einde van het terrein, bevindt zich al een aantal jaar het grootste openluchtlaboratorium van Nederland. Wetenschappers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) onderzochten daar of het mogelijk was om op basis van dna-tests te kijken of er een liefdesmatch mogelijk was tussen festivalgangers.
Hun buren, van de Radboud Universiteit, lieten twee jaar geleden bezoekers een verhaal typen via hun brein om ALS-patiënten in de toekomst een mogelijkheid te geven te communiceren.
Miriam Reelick was in 2015 verbonden als onderzoeker bij het Radboud UMC en deed onderzoek naar beeldvorming rondom ouderen. “Het Lowlandspubliek was hiervoor perfect,” zegt ze vier jaar later. “We kregen van verschillende groepen mensen te horen hoe ze aankeken tegen ouderen en ouder worden. Ook konden ze bij ons ervaren hoe het is om een kwetsbare oudere te zijn met behulp van een ‘ouderdomspak’. Hier zagen we positieve veranderingen in hoe mensen aankijken tegen de groep kwetsbare ouderen door deze ervaring. Dat was een heel mooi resultaat.”
Onderzoeksonderwerpen
Het onderzoek van Jolien Arendsen, verbonden aan de faculteit Maatschappij en Gedragswetenschappen van de VU was van heel andere orde. Ze was geïnteresseerd in de persoonlijkheid en pornovoorkeuren van de bezoekers. “Lowlands was een leuke en interessante plek voor ons,” zegt ze. “Het is vaak moeilijk om genoeg en verschillende respondenten voor onderzoek te vinden. Hier liepen natuurlijk heel veel verschillende mensen rond, vaak ook personen die niet per se meedoen aan wetenschappelijk onderzoek. Lowlands trekt een bepaald publiek, anders dan mensen die naar een boekenmarkt gaan of de bezoekers van het festival Appelsap. We hebben gemerkt dat het Lowlandspubliek makkelijker en leuker praat over porno dan het gemiddelde boekenmarktpubliek.”
Als festivaldirecteur is Van Eerdenburg nauw betrokken bij de selectie van wetenschappers die onderzoek mogen doen tijdens Lowlands. Wat vindt hij zelf belangwekkend onderzoek? “Hoe het verder moet met de aarde, bijvoorbeeld. Hoe kunnen we het uitputten en verbruiken van de aarde een halt toeroepen en hoe verdelen we de grondstoffen en de welvaart. Alle componenten zijn aanwezig en hoe zijn deze duurzaam en circulair inzetbaar?”
Reelick en Arendsen kijken met veel plezier terug naar hun keuze om het lab even voor Lowlands te verruilen. “Het was heel leuk om het stoffige imago, dat wetenschap toch vaak heeft, een beetje af te kunnen schudden,” zegt Arendsen. “We waren met een team van twaalf mensen en hoewel we heel hard moesten werken, was het ook supergezellig.”
Reelick: “Tijdens het festival heb ik met veel mensen contact gehad en vooral met het ouderdomspak heb ik veel leuke dingen gezien. Een stelletje ging samen stijldansen en een ander koppel keek of ze samen een tent konden opzetten. Ze hoopten samen oud te worden en waren benieuwd of zoiets nog lukt wanneer je lichamelijk beperkter wordt.”
Zit de diehard Lowlandsbezoeker, die toch vooral voor de dj’s, het bier en de bandjes komt, wel te wachten op Lowlands Science? Van Eerdenburg kent geen spoor van twijfel. “Het wordt enorm gewaardeerd,” zegt hij. “De deelname aan onderzoeken is enorm groot, de talks zitten vol en de tent van de wetenschapsquiz puilt uit. Alleen daarom is het een reden voor ons om het te blijven doen.”
Lowlands Science nodigt wetenschappers, universiteiten, hogescholen, onderzoeksinstituten en vakgroepen uit een onderzoeksvoorstel in te dienen om uit te voeren tijdens het festival op 16, 17 en 18 augustus 2019. Meer informatie en aanmelden kan tot 13 maart via lowlands.nl
