Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze keer: Bart Vermang, hoogleraar bij het instituut voor materiaalonderzoek van de Universiteit Hasselt.
‘Het leven van een wetenschapper zit vol eurekamomenten. Vroeger was ik meer een onderzoeker-onderzoeker, die nachtenlang in het lab was, dingen uitvoerde, daarover nadacht en dan tijdens het hardlopen in het weekend opeens het licht zag. Nu heb ik meer een helikopterview waarbij ik verschillende dingen probeer te combineren, review papers lees en congressen bezoek en zo kom tot nieuwe inzichten.
Mijn ultieme doel is om onze energievoorziening zo duurzaam mogelijk te maken. Dat doe ik op verschillende manieren. Zo doe ik onderzoek naar zonnecellen, waarvan er twee soorten zijn: er is de silicium zonnecel (die op negentig procent van de daken ligt) en je hebt dunne-film-zonnecellen. De naam zegt het al, deze films zijn veel dunner. Dat kan doordat ze het zonlicht beter kunnen absorberen.
Amsterdamse elektronenmicroscoop maakt onderzoek naar zonnecelmaterialen mogelijk
Met een nieuwe elektronenmicroscoop die ook gewoon licht gebruikt, kunnen Amsterdamse natuurkundigen zien wat er met lichtgevoelige atomen gebeurt.
Ik wilde ideeën uit de siliciumwereld gebruiken in de dunne-filmwereld en vroeg hier een subsidie voor aan. Na twee rondes kregen we de uitslag: ‘fundamenteel totaal onmogelijk’.
Ik ben een optimist en probeer een teleurstelling om te zetten in iets goeds. We zijn vervolgens all the way gegaan, voor een grotere subsidie van 2 miljoen euro. Bij deze subsidie is het niet erg als je grote risico neemt, als het maar ook grote impact oplevert. Uiteindelijk kregen we die grotere subsidie.
Vervolgens heeft een groot Europees consortium, waar mijn groep onderdeel van is, een dunne-film-zonnecel gemaakt die wat betreft efficiëntie beter is dan een traditionele zonnecel. Deze cel wekt evenveel energie op als een traditionele zonnecel.
We hebben bewezen dat er wel degelijk dingen gekopieerd kunnen worden van silicium zonnecellen naar dunne-film-zonnecellen. Die wisselwerking gebeurt nu vaker.’