Bezoekers van Lowlands kunnen dit jaar met de billen bloot voor de wetenschap. Avans Hogeschool en het ‘Van Vrouwen Voor Vrouwen’-project zetten namelijk de vagina in de spotlight. Bij het field-lab ‘Viva La Vaginoom’ leren bezoekers over alles wat leeft in de vagina. Want sommige bacteriën zijn zo slecht nog niet, zegt hoofdonderzoeker Eefje Schrauwen.
Bij Viva La Vaginoom worden Lowlands-bezoekers aan het denken gezet over hun eigen vagina. Welke bacteriën leven daar? En hoe houd je je vagina eigenlijk gezond? ‘Wij willen het taboe doorbreken rondom de gezondheid van de vagina, en onze kennis delen over de rol van bacteriën’, zegt onderzoeker Eefje Schrauwen.
Bacteriën
Bacteriën zijn superbelangrijk voor de vaginale gezondheid, vertelt Schrauwen. ‘Een voorbeeld is Lactobacillus crispatus. Dat is een bacterie in de vagina die zuur produceert. Door middel van dat zuur houdt die potentiële ziekteverwekkers buiten, waardoor je minder kans hebt op infecties. Dat is dus in onze woorden een gunstige bacterie.’
‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’
Ron Fouchier staat aan de frontlinie in de strijd tegen de griep. Met nieuwe vaccins wil hij ons beschermen tegen toekomstige pandemieën.
Wanneer er te weinig van dit soort gunstige bacteriën in de vagina leven, kan dat problemen veroorzaken. ‘Een verstoord microbioom in de vagina, dat zijn alle bacteriën die in de vagina leven, kan een rol spelen bij allerlei klachten die sommige vrouwen hebben, zoals problemen met seksuele reproductiviteit, vroeggeboortes of postmenopauzale klachten’, zegt Schrauwen. ‘Het is dus goed om over die bacteriën na te denken.’
Vaginaal swabje
Op Lowlands Science hopen Schrauwen en haar team meer aandacht te winnen voor deze gunstige bacteriën. ‘Wij willen gesprekken starten over de bacteriën in de vagina’, zegt Schrauwen. Daarnaast hopen de onderzoekers zelf ook nieuwe kennis op te doen. ‘Wij willen onderzoeken welke factoren bijdragen aan dragerschap van Lactobacillus crispatus, zoals het gebruik van menstruatieproducten en rookgedrag.’
‘We gaan mensen met een vagina, die mee willen doen aan ons onderzoek, vragen of ze een vaginaal swabje bij zichzelf willen afnemen’, zegt masterstudent en mede-onderzoeker Chenay Waldekker. ‘Het afnemen van zo’n swabje is pijnloos en heel makkelijk. Dat kunnen ze op hun eigen gemak doen in een van de afgesloten ruimtes.’
De onderzoekers gaan vervolgens ter plekke onderzoeken wat er op het vaginale swabje leeft. ‘Met een simpele kleuromslagtest kun je zien of je de gunstige Lactobacillus crispatus-bacterie bij je draagt of niet’, zegt Waldekker.
Achter de schermen voert het team ook een grote microbioomanalyse uit op de vaginamonsters. ‘Dat duurt zo’n drie uur’, zegt Schrauwen. Bezoekers die daarna terugkomen, ontvangen dan de bevestiging van de kleuromslagtest.
Taboe
De onderzoekers hebben dit project al eerder uitgevoerd in hun lab, maar het is voor het eerst dat het field-lab nu een festivalpubliek bereikt. ‘Ik weet wel zeker dat dit de eerste keer is dat dit soort onderzoek op een festival gebeurt’, zegt Schrauwen. ‘Voor ons onderzoek is zo’n festivalpubliek natuurlijk heel fijn, omdat we zo met een goede doorsnede van de samenleving te maken hebben’, zegt Waldekker. ‘En het is natuurlijk ook leuk dat we het gesprek kunnen openen met allerlei soorten mensen.’
Overigens zijn mannen ook welkom bij Viva La Vaginoom. ‘Ons onderzoek gaat natuurlijk over mensen met een vagina’, zegt Schrauwen. ‘Maar we nodigen ook mannen uit die meer willen weten over de vagina om met ons het gesprek aan te gaan.’
‘We hopen natuurlijk dat de deelnemers na afloop meer kennis over de vagina hebben opgedaan, en dat ze vooral ook thuis verder gaan met het gesprek’, zegt Waldekker. ‘Zo kunnen we het taboe doorbreken.’
Elk jaar vinden er wetenschappelijke onderzoeken plaats op muziekfestival Lowlands. New Scientist is partner van Lowlands Science. Wij delen van tevoren wat er gaat gebeuren, en waar je als festivalbezoeker allemaal aan mee kan doen. Lowlands 2024 vindt plaats op 16, 17 en 18 augustus 2024.
