Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze keer: Perline Demange, promovenda psychologie bij de VU in Amsterdam.
‘Al heel mijn leven ben ik geïnteresseerd in verschillen tussen mensen en hoe we deze kunnen verklaren. Ligt het aan de genetica, of ontstaan ze door de omgeving waarin je opgroeit?
Tijdens mijn promotie aan de Vrije Universiteit heb ik onderzocht of ik met behulp van genetica verbanden kan vinden in de relatie tussen onderwijs en geestelijke gezondheid. Is er een causaal verband -oorzaak, gevolg- tussen het aantal jaren dat je onderwijs gevolgd hebt en de mate van geestelijke gezondheid waarin je verkeert?
Wat maakt ons mens? Deze fossielen herdefiniëren onze evolutionaire oorsprong
Wat is een mens? Hoe meer we leren over onze familieleden van weleer, hoe moeilijker het wordt om het begrip ‘mens’ te definiëren.
In Nederland kreeg ongeveer 10 procent van de volwassenen geboren tussen 1965 en 1985 minstens één psychiatrische diagnose tussen 2011 en 2016. Opvallend was dat mensen die een hogere opleiding hadden genoten, aanzienlijk minder vaak getroffen werden, waarbij het risico daalde met elk extra jaar onderwijs.
Vervolgonderzoek dat ik deed, met behulp van de database van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) met gegevens van 1,7 miljoen Nederlandse broers en zussen, leidde tot een mooi moment van inzicht.
Het lukte me om die CBS-analyses te vergelijken met wereldwijd verzamelde genetische informatie, en zo de verbanden tussen opleidingsniveau en geestelijk welzijn te onderzoeken. Aan het eind van het onderzoek kwam naar voren dat langdurig onderwijs kan dienen als een beschermende factor tegen aandoeningen zoals depressie, ADHD, alcoholverslaving en angst.
Hoewel je als wetenschapper altijd een slag om de arm moet houden, lijkt het erop dat onderwijs niet alleen nuttig is an sich, maar ook beschermend werkt voor de geestelijke gezondheid.
Een langer verblijf op school betekent dat je meer kennis en vaardigheden opdoet en een grotere baankans hebt, wat leidt tot minder economische stress. Deze zaken verkleinen de kans op een psychische stoornis.”