Vandaag gaat het international documentary festival Amsterdam (IDFA) van start. Het festival biedt prachtige documentaires met onderwerpen uit onder meer de cultuur, geschiedenis, poltiek, sport, economie, en natuurlijk wetenschap en technologie. New Scientist spitte het programma van IDFA door en zette voor onze lezers de leukste dingen op een rijtje.
Hoewel de nadruk van het programma van het IDFA vooral ligt op maatschappelijk bewogen documentaires, valt er voor de wetenschapsliefhebber op dit documentairefestival toch het één en ander te beleven. De hieronder geselecteerde documentaires – met uitzondering van het doe-onderdeel The Emotional Arcade – zijn over het algemeen geen uitgebalanceerde journalistieke producties zijn, maar stellen wel op boeiende wijze wetenschappelijk geïnspireerde vragen als ‘moeten we overstappen op kernenergie?’ en ‘zijn de chemicaliën in mijn shampoo en make-up nu eigenlijk schadelijk?’
Pandora’s Promise
Dit is hoe we wiskundefobie te lijf kunnen gaan
Sarah Hart vertelt hoe we de angst voor getallen en formules weg kunnen nemen.
Deze documentaire houdt een vurig pleidooi voor het belang van kernenergie. Dat doet het echter wel uit onverwachte hoek: de mensen die in Pandora’s Promise aan het woord komen zijn voormalig anti-kernenergieactivisten en ‘milieugoeroes’, zo staat te lezen in het programma van het IDFA. De documentaire is geen recht-toe-recht-aan journalistieke zoektocht naar de waarheid, maar eerder een pro-kernenergie pamflet, in de retorische stijl van documentaires als An Inconvenient Truth (over klimaatsverandering) en Inside Job (over de kredietcrisis en problemen in de bankenwereld). Wie op zoek is naar meer verdieping en een genuanceerdere blik, doet er daarom goed aan naar de voorstelling op vrijdag de 22e te gaan. Na afloop van de film gaat wetenschapsjournalist Martijn van Calmthout (de Volkskrant) dan in gesprek met regisseur Robert Stone en hoogleraar en energiedeskundige Wim Turkenburg over ‘de belofte van kernenergie’. Tickets voor Pandora’s Promise zijn hier te bestellen.
The Human Experiment
The Human Experiment is een door Hollywoodacteur Sean Penn ingesproken documentaire over de risico’s van ongeteste chemische stoffen in consumentenproducten. Of – zoals de trailer doet vermoeden – deze documentaire een product is van de chemische hysterie die veel mensen in zijn greep houdt (chemie is altijd eng, en stoffen met lange chemische namen zijn per definitie verdacht), of dat de kijker hier een genuanceerd beeld voor geschoteld krijgt van een probleem dat behoorlijk belangrijk zou kunnen zijn, laat zich op basis van de trailer moeilijk inschatten. Zeker is wel dat The Human Experiment een spannende en spraakmakende documentaire zal zijn, waar je – voor of tegen – nog lang over na kunt praten. Kaarten voor The Human Experiment zijn hier te bestellen.
Drill Baby Drill
De schaliegasdiscussie beperkt zich niet alleen tot Nederland. In Drill Baby Drill brengt regisseur Lech Kowalski de protesten vast van de plaatselijke bevolking in het oosten van Polen, tegen een nieuw schaliegasproject in hun boerengemeenschap. Kowalski wisselt die beelden af met opnamen uit het Amerikaanse Pennsylvania, waar al langer geboord wordt naar schaliegas. Kaarten voor Drill Baby Drill zijn hier te bestellen.
Broadcasting the End – A Tale About a Magic Mountain
Iedereen kan zich de absurde ‘Einde van de Wereld’-hype van 21 december vorig jaar nog wel herinneren. Eén berg zou volgens sommigen de enige plek ter wereld zijn waar je de naderende apocalyps goed zou kunnen overleven. Documentairemaker Martijn Payens maakte over die plek – en de mediahype eromheen – de bijzondere documentaire Broadcasting the End. Kaarten voor Broadcasting the End zijn hier te bestellen.
The Emotional Arcade
‘Wat vroeger als magie werd gezien, is nu wetenschappelijk onderbouwd, en menselijke emoties zijn om te zetten in data via fysiologische veranderingen in bloedvaten, hartslag, lichaamstemperatuur, onbewuste stressreacties en andere micro-expressies in de gezichtsuitdrukking’, aldus IDFA op haar website. In deze emotionele competitie gaan deelnemers op speelse wijze de strijd met elkaar aan met behulp van hersenscanners en biometrische sensors. Zo zijn er ‘Rage Balloons’ die je zo snel mogelijk moet ‘vullen’ met een specifieke emotie, en is er de ‘Love Competition’ waarbij kandidaten in twintig seconden iets of iemand zo hard mogelijk moeten liefhebber – allemaal gecontroleerd en afgelezen uit jouw hersenactiviteit. De beste deelnemer wint een HTC One smartphone. Kaarten voor The Emotional Arcade zijn hier te bestellen.