Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze keer: Onno Kramer, drinkwatertechnoloog en onderzoeker bij de Hogeschool Utrecht.
‘Soms denk ik wel eens dat ik iemand ben van twaalf ambachten en dertien ongelukken. In mijn leven heb ik van alles gedaan, van house-dj tot vuilnisman en barman. In mijn studietijd was ik muzikant. Ik speelde een avond of vijf per week in clubs, theaters en cafés. Dat heeft indirect geleid tot mijn grootste moment van inzicht. Bier en andere drank is supergezellig en heel lekker, maar op de lange termijn leidt het te veel af van de essentie en vertroebelt het de geest.
Ik heb een lange weg in het onderwijs achter de rug. Uiteindelijk was ik afgestudeerd en besloot ik in 2016 te gaan promoveren aan de TU Delft. Ik was op zoek naar het antwoord op de vraag of je drinkwater duurzamer kan maken.
Mieren zijn magnifieke navigators
Mieren zijn in staat tot verbazingwekkende navigatieprestaties. Misschien kan waardering hiervoor helpen om deze insectensoorten te behouden.
Een deel van mijn onderzoek deed ik in Londen. Als ik een avond aan het bier geweest was, dan was ik de dag erna niet scherp. Daar ben ik toen mee gestopt. In het verlengde daarvan veranderde ik mijn hele leefstijl. Zo ging ik gezond eten en hardlopen. Het wierp zijn vruchten af. Ik had superveel energie, voelde me fris en was in staat veel ingewikkelde berekeningen te maken.
Het was een prachtige dinsdagochtend in 2017, de Engelse ochtendzon scheen fel naar binnen in het lab en ik keek naar de zwevende kalkkorreltjes in water in de meetopstelling. Het zonlicht schitterde door de dansende korreltjes heen. Plots zag ik dat een honderd jaar oude theorie niet klopte. De korrels dansten en botsten met elkaar als botsautootjes, terwijl de theorie zegt dat alles kabbelend en rustig gaat. In het echt is dat helemaal niet zo, besefte ik. Ik zag dit omdat ik zo fris in mijn hoofd was.
Voor waterzuivering, zoals waterontharding, is deze vondst heel relevant. Bij de ontharding willen we met de zwevende korreltjes voldoende oppervlakte realiseren, om de kalkverwijdering gecontroleerd te laten verlopen. Het zwevende gedrag van deze korreltjes is hierbij cruciaal. Het leverde mij een publicatie in het wetenschappelijk tijdschrift International Journal of Multiphase Flow op.