Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze week: Tijs Stehmann, kinderarts in opleiding en medeauteur van het boek Dokter, ik las in de krant dat….
‘Ik noem mij zelf wel eens met een knipoog – al is het echt zo – doctorandus tot de macht drie. Ik ben wiskundige met een marketingachtergrond, drumde bij de band a balladeer, ben kinderarts in opleiding en vorige maand verscheen het boek Dokter, ik las in de krant dat…, dat ik samen met Lester du Perron schreef.
Het was ergens in 2013. Als coassistent liep ik mijn eerste coschappen met een gynaecoloog. Een patiënt van hem kwam letterlijk met de zaterdagbijlage van een krant binnen en zei: ‘Dokter, doet u mij dit maar.’ Het ging om een nieuwsbericht over een medicijn dat alleen getest was op muizen. Er ontstond een wat ongemakkelijk gesprek. Na afloop van het consult had ik met de gynaecoloog een gesprek hierover. Het bleek dat patiënten wel vaker met de krant de spreekkamer binnenkwamen.
Kan een eenvoudig experiment een ‘donkere dimensie’ aan het licht brengen?
Onderzoekers vermoeden dat er een ‘donkere dimensie’ bestaat, waarin de ontbrekende materie van het heelal verstopt zit.
Ik vertelde dat aan Lester, die huisarts in opleiding was. Die maakte hetzelfde mee. Soms was hij dezelfde krantenberichten meerdere malen op een dag aan het nuanceren of ontkrachten. ‘Nee, er is nog geen bloedtest die borstkanker vijf jaar voor de eerste knobbel kan opsporen’ en ‘nee, als je een hond in huis hebt, is dat juist níét goed tegen astma.’ Mensen dachten dat wel, omdat ze het in de krant hadden gelezen.
Hier zit wat in, dachten we. Zo zijn we de website Dokter Media gestart. Online hebben we samen een plek gecreëerd waar mensen terechtkunnen die meer willen weten over medisch nieuws. Sinds 2016 schrijven we wekelijks stukjes voor deze site. Eind oktober is ons boek verschenen, waarin we de lessen die we leerden tijdens het maken van Dokter Media willen delen. Daarbij gebruiken we de meest aansprekende – en soms ook lollige – nieuwsberichten om lezers met eenvoudige voorbeelden zélf kritisch medisch nieuws te leren beoordelen.
Als vervolg hierop geven we lezingen. Binnenkort gaan we ook journalisten onderwijzen. En nee, we hebben niet de illusie dat er nu nooit meer fouten in de krant staan, maar wij zorgen wel voor duiding en achtergrond.’