Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze keer: Koen Arts, universitair docent bij Wageningen Universiteit.
‘Als kind, als student en later in mijn beroep: ik ben mijn hele leven bezig met natuur. Onlangs realiseerde ik me echter dat ik erover praatte en er les over gaf, maar dat ik de echte verbinding met de natuur aan het verliezen was. Dat voelde verkeerd. Het was voor mij de reden om een jaar lang meer tijd buiten dan binnen door te brengen. Dat wil zeggen tenminste twaalf uur per dag.
‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’
Ron Fouchier staat aan de frontlinie in de strijd tegen de griep. Met nieuwe vaccins wil hij ons beschermen tegen toekomstige pandemieën.
Puur praktisch bedacht ik toen om een jaar lang buiten te gaan slapen, zodat ik mezelf al verzekerde van acht van die twaalf uur. Dat in alle vier seizoenen. Ik wilde de natuur onderdeel maken van mijn dagelijkse leven, de beslommeringen, het werk. Buiten worden je grenzen uitgedaagd. Je wordt nat, koud of mist het comfort, wat het genieten in de weg kan staan. Maar uit onderzoek blijkt dat natuur enorm belangrijk is voor ontspanning, inspiratie, gezondheid, enzovoort.
Mijn grootste moment van inzicht kreeg ik toen ik aan den lijve ondervond hoe belangrijk vuur is. Zo bezien had ik dus bijna dagelijks een eurekamoment. Door vuur keer je terug naar de evolutionaire wortels van het menszijn. Je staart in het vuur alsof je naar Netflix kijkt. Het werd voor mij onmisbaar. Zonder vuur word je koud en raak je onderkoeld. Daarnaast heeft vuur een mentale uitwerking. Het geeft je een gevoel van veiligheid en geborgenheid. Met een vuur wordt een donkere, koude plek een thuis.
Tijdens het jaar buiten herinner ik me een ijskoude winterochtend. De avond ervoor had ik veerstokjes gesneden en hout gespleten zodat ik binnen een paar seconde een vuur aan het branden had. Het was een soort hergeboorte en ik realiseerde me dat natuurbeleving niet per se hoeft te draaien om bos of biodiversiteit: een simpel kampvuur opent een groene wereld.’
