New Scientist is één van de oprichters van de Academie voor de Nutteloze Kennis (ANK), een nieuwe beweging die gelooft in de schoonheid van alle kennis. Volgens de Academie hoeft geen enkele vorm van kennis of kennisvergaring zijn bestaansrecht te verdedigen in termen van (maatschappelijk) nut.
Fysici speuren met deeltjesversnellers naar onvermoede nieuwe bouwstenen van onze werkelijkheid. Astronomen struinen met telescopen de kosmos af op zoek naar aanwijzingen over de wijze waarop ons universum ooit ontstond. En theoretici bouwen met behulp van wiskunde stukje bij beetje aan de snaartheorie – een theorie die mogelijk alle bekende natuurkunde in één wiskundig formalisme weet te vangen, maar die op nog geen enkele wijze experimenteel te bevestigen valt.
Maatschappelijk nut
Het zijn stuk voor stuk voorbeelden van razend interessante onderzoeken die speuren naar antwoorden op de grootste vragen die de mensheid ooit heeft gesteld. Tegelijk ontberen ze echter direct maatschappelijk of economisch nut. Daarmee zwemmen ze in zekere zin tegen de heersende tijdsgeest in. Maatschappij en politiek drukken de waarde van onderzoek tegenwoordig immers het liefst uit in termen nut. Voor die vertaalslag van onderzoek hebben bestuurders zelfs een heus stukje vakjargon: valorisatie. Oftewel (volgens encyclopediesite encyclo.nl): ‘het proces dat kennis omzet naar commercieel haalbare producten, processen of diensten’. Kennis als geldpers, dus.
Kan een eenvoudig experiment een ‘donkere dimensie’ aan het licht brengen?
Onderzoekers vermoeden dat er een ‘donkere dimensie’ bestaat, waarin de ontbrekende materie van het heelal verstopt zit.
Kriebels
Van dergelijke termen krijgen veel wetenschapsliefhebbers en onderzoekers onbewust een beetje de kriebels, en New Scientist is daarop geen uitzondering. Wij vinden het veel belangrijker dat onderzoek gebeurt vanwege de ultieme reden die we als mensheid hebben om wetenschap te doen: nieuwsgierigheid. New Scientist gelooft heilig in die fundamentele kracht van nieuwsgierigheid, in onze ingebakken honger naar alsmaar meer inzicht. Die zaken vormen dé drijfveer van nieuwe, fundamentele wetenschappelijke kennis. Het is volgens ons de enige manier om te komen tot ‘ideeën die de wereld veranderen’, de pay-off die niet voor niets op elke cover van New Scientist prijkt.
Steun de missie
Vandaar dat wij de missie van ANK van harte ondersteunen, net als onze collega’s van onder meer Filosofie Magazine en Historisch Nieuwsblad. Doet u dat ook, bekijk dan vooral de site van de Academie voor de Nutteloze kennis en volg het initiatief op Facebook of Twitter. Heeft u net als wij bovendien een onbedwingbare honger naar kennis, kom dan op maandag 30 maart 2015 naar de eerste Avond van de Nutteloze Kennis in de kelder van het Volkshotel in Amsterdam. Tot dan!
Lees verder: