Heerlijk speelgoed, de buckyballs en de buckycube die op mijn vitrinekast staan, boven de varianten van Rubik’s kubus.
Het zijn minuscule magneetjes, vervaardigd van een zeldzame-aard-metaal. Een verpakking bevat 216 van die neodymiummagneetjes, elk met een diameter van hooguit een halve centimeter. Die trekken elkaar zo sterk aan, dat het enige handigheid vereist om de magneetjes weer keurig te rangschikken in de vorm van een kubus met hoogte, breedte en diepte van zes magneetjes. Als chemicus vind ik dergelijke magneetjes zeer boeiend. De magnetische legering vindt ook toepassing in allerlei hoogtechnische toepassingen waaronder elektromotoren, dynamo’s en windmolens.
De afgelopen week kreeg ik een e-mail van de leverancier. Ik mag die magneetjes weer terugsturen, en dan krijg ik mijn geld terug. Vreemd, maar dan blijkt dat de importeur in de VS (Maxfield & Oberton) in de problemen zit. Er is een formele aanklacht ingediend, omdat die minuscule magneten levensgevaarlijk zijn. Save our balls, zo luidt de noodkreet van deze importeur.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
In mei 2010 werden al 175.000 setjes magneten door Maxfield & Oberton teruggeroepen, omdat er op de verpakking als leeftijdsaanduiding 13+ stond. Dat was niet verstandig, want je mag er pas mee spelen als je 14 bent. Daarna bleek dat ondanks voorlichting er nog steeds chirurgen moesten ingrijpen bij patiënten die magneetjes hadden ingeslikt, en dat beperkte zich niet tot mensen jonger dan 14 jaar. De uitgebreide voorlichting had niet geholpen.
Complicaties
In enkele gevallen bootsten kinderen met de magneetjes een piercing na, zonder dat daarvoor een pijnlijke ingreep nodig was. Ook waren er peuters die een op de koelkast rondslingerend magneetje hadden ingeslikt. Als de sterke magneetjes elkaar aantrekken terwijl er weefsel tussen zit, heeft dat vervelende gevolgen. Vooral in de darmen kunnen ernstige complicaties zoals perforaties optreden en, zo meldt de aanklacht, voor artsen is een operatieve ingreep niet eenvoudig omdat de magneetjes natuurlijk ook een enorme affiniteit voor hun instrumenten hebben.
De Amerikaanse U.S. Consumer Product Safety Commission, zeg maar zoiets als de nieuwe Voedsel en Warenautoriteit in Nederland, roept leveranciers nu op om de buckyballetjes en buckycubes uit het assortiment te halen. Zelfs ebay zal de verkoop door particulieren gaan blokkeren.
Of dat het probleem oplost, betwijfel ik. Hoe zit het met die tientallen kinderen die jaarlijks knoopbatterijen inslikken, wat eveneens levensbedreigend kan zijn? Moeten we alle knoopbatterijen verbieden? Zijn ouderwetse knikkers gevaarlijk? Of wellicht elk metalen voorwerp dat via de slokdarm in het lichaam van mensen onder de 14 kan verdwijnen? En als je het helemaal extreem doortrekt, mogen er dan nog wel auto’s worden verkocht als er mensen zijn die daarmee kinderen dodelijk verwonden?
Die magneetjes blijven mooi op mijn vitrinekast staan. Ik verwacht geen problemen ermee, ik ben al lang geen 18 meer en hun aantrekkingskracht is toch wel erg groot.
