Nog voordat kinderen naar de basisschool gaan moeten we ze leren denken als bèta’s, vindt de Amerikaanse onderwijsexpert Milton Chen. Volgens hem zijn kinderen al vanaf hun eerste levensjaar in feite wetenschappers. ‘Stimuleren van bètakennis vanaf de geboorte is een must.’
Bron: Hollandse Hoogte
U pleit voor bèta-leren op de crèche. De gemiddelde peuter zie ik nog niet rekenen met Pythagoras, of scheikundige experimenten doen. Hoe ziet u dat voor zich?
Veel peuters kunnen best eenvoudige sommetjes maken, maar het moet inderdaad niet te complex worden. Dat is ook helemaal niet nodig. De eerste stap in de ontwikkeling van bètatalent is exploratie. Kinderen willen met al hun zintuigen de wereld om hen heen verkennen en daarna proberen die te begrijpen. Cultiveer die nieuwsgierigheid! Elk kind stelt vragen vanaf het moment dat het kan praten. Dat moet je niet lastig vinden; je moet het juist aanmoedigen.
Wat als een kleuter bijvoorbeeld vraagt waarom je fiets niet omvalt als je erop rijdt? De natuurkunde die daarachter schuilt, is best lastig.
Als je zelf het antwoord niet weet en er ook samen redenerend niet uit komt, dan is er altijd nog het internet – alle kennis ter wereld is te vinden. Onderneem die reis samen. Help het kind om het antwoord te begrijpen. Misschien kun je zelfs samen een experiment doen. Je kunt ook je eigen interesse gebruiken om een kind te prikkelen – als omvallende fietsen niet jouw ding zijn, dan is er misschien een ander onderwerp waar je wel iets mee hebt.
Onbekende sterrenbeelden aan de hemel
Govert Schilling maakt je wegwijs aan het firmament. In december 2024 werpt hij een blik op onbekende sterrenbeelden.
Ouders zien het vaak niet als een taak om hun kinderen intellectueel te stimuleren. Ze geven ze eten, kleding en een dak boven hun hoofd. Dat vinden ze genoeg. Maar tegenwoordig moet je voor betere toekomstperspectieven ook de nieuwsgierigheid van je kind stimuleren. Dat kan thuis en op school, maar ook door buitenschoolse activiteiten zoals techniekscholen of natuurclubs.
Waarom is het nodig om meer bèta’s te kweken?
Carl Guardino, voorzitter van een vereniging van bedrijven in Silicon Valley, verzocht onlangs president Obama om meer te investeren in voorschools onderwijs. Guardino vindt dat essentieel voor de toekomst van het bedrijfsleven. Ook in Nederland staan bedrijven om bèta’s te springen. Het Nederlandse Techniekpact tussen overheid, bedrijfsleven en werknemersverenigingen wil meer en beter onderwijs in bètavakken creëren, vooral op de basisschool.
De invloed van voorschools onderwijs op later studiesucces is al vele malen onderzocht en aangetoond. En bedenk: studenten kosten de belastingbetaler minder dan gevangenen! James Heckman, Nobelprijswinnaar in de economie, toonde aan dat elke dollar die de overheid in voorschools onderwijs investeert, 2 tot 4 dollar in latere inkomsten oplevert. Niets doen is duurder.
Gaat al die aandacht voor bèta-vaardigheden niet ten koste van andere zaken, zoals sociale ontwikkeling?
Dat is natuurlijk ook heel belangrijk. Een kind kan zich het best ontwikkelen in een rijke omgeving met veel diversiteit, dus verschillende ervaringen, interacties en relaties. Hoe meer je aanbiedt, hoe meer een kind kan leren. Je moet de balans vinden tussen discipline en hard werken enerzijds, en aan de andere kant plezier maken. Als je kinderen te hard pusht, dan kunnen ze eindigen met een burn-out, of het opgeven uit frustratie. Maar zeker oudere kinderen moeten ook leren dat er meer is dan lol. Soms is het hard werken om nieuwe vaardigheden aan te leren, maar uiteindelijk kun je daarmee wel meer genieten van activiteiten zoals muziek, sport of wetenschap bedrijven.
Genoeg mensen ontwikkelen zich tot bèta pur sang, terwijl ze helemaal niet vroeg zijn gestimuleerd.
Dat klopt, maar we weten tegenwoordig wel dat de periode tussen nul en vijf jaar cruciaal is voor de ontwikkeling van lichaam en brein. In Amerika gaan kinderen pas met vijf jaar naar school. President Obama wil dat verlagen naar vier jaar en ik vind dat een grote verbetering. Hier in Nederland zou je er zelfs naar kunnen streven om kinderen al vanaf drie jaar naar school te sturen.
Wist je dat kinderen al vanaf 18 maanden aandachtig tv kijken? En kinderen van één of twee jaar bedienen al een tablet. Dreumesen kunnen dan al simpele dingen leren, zoals nieuwe woorden, vormen en kleuren. Ook voor kinderen die de vijf gepasseerd zijn, blijft aandacht voor wetenschap en technologie heel belangrijk. Voor onderwijs geldt: hoe vroeger hoe beter, maar het is nooit te laat.
Welke onderwijsmethode vindt u het best?
Ik vind alle methoden goed zolang ze onafhankelijk denken stimuleren en kinderen hun hele lichaam laten gebruiken om de wereld te ontdekken. We moeten af van het idee dat we onderwijs geven aan een hoofd. Je kunt niet negeren dat een brein verbonden is aan een lichaam. De hersenen leren van beweging, van zintuiglijke waarneming, van met je handen bezig zijn. Onderwijsmethoden als Montessori en Rudolf Steiner hebben dat goed begrepen. Zij moedigen kinderen bovendien aan om samen te leren. Dat is nuttig, want kennis is tegenwoordig zo gespecialiseerd dat je niet zonder teamwork kunt.
Ik zou graag zien dat kinderen zelfs op de crèche al meer uitgedaagd worden. Crècheleidsters moeten daarin opgeleid worden, en ouders moeten gaan inzien hoe belangrijk dat is.
Meer weten?
Bekijk hier een uitgebreid interview met Milton Chen over de hervorming van het onderwijssysteem.
Of bekijk een video van de Bernard Leer Foundation als inleiding op het symposium Building the Beta Brain.
Onderwijsexpert Milton Chen was onder meer onderzoeksdirecteur bij Sesame Workshop, de producent van Sesamstraat. Hij is nu verbonden aan de George Lucas Educational Foundation, waarvan hij twaalf jaar lang uitvoerend directeur was. George Lucas, bedenker en maker van Star Wars, benoemde Chen op zijn vijftigste verjaardag tot Jedi Master. Chen was onlangs in Nederland voor het symposium Building the Beta Brain, georganiseerd door de Bernard Leer Foundation.