Chinese wetenschappers hebben voor het eerst het genoom van menselijke embryo’s bewerkt. Ze gebruikten een nieuwe en relatief snelle techniek. Wat eerst jaren duurde, kost nu slechts enkele weken. Dat brengt genetische modificatie van mensen erg dichtbij.
Ethische bezwaren hebben lange tijd het sleutelen aan menselijke embryo’s tegengehouden. Een team Chinese wetenschappers heeft daarom experimenten uitgevoerd op eicellen bevrucht door twee spermacellen in plaats van één. De embryo’s die daaruit voortkomen ontwikkelen zich enkele dagen maar zullen nooit normaal doorgroeien.
‘Bij mannen ruikt het meer naar kaas, bij vrouwen naar ui’: verrassende verhalen over microben
Ze zitten op je neus, op je bord, in je darmen, onder je voeten. Te klein om met het blote oog te zien, met oneindig veel en ...
Sneller en goedkoper
De techniek die de wetenschappers toepasten heet Crispr. Deze techniek is in de afgelopen jaren ontwikkeld om sneller en goedkoper te zijn dan andere technieken. Crispr bereikt in enkele weken wat vroeger jarenlang duurde. Een handvol onderzoeksteams is ermee aan de slag gegaan, en een team van de Sun Yat-sen University in China publiceerde onlangs de eerste resultaten in Protein & Cells.
Genetische modificatie is een manier om genetische ziektes uit te voorkomen die slecht of helemaal niet te behandelen zijn. Het aanpassen van ons genoom is echter nog niet zo eenvoudig. Het is de wetenschap is goed gelukt om de genetische informatie van de mens in het in kaart brengen, maar de betekenis daarvan wordt nog slecht begrepen.
De eerste experimenten met Crispr gingen niet van een leien dakje. Het Chinese team probeerde in 86 bevruchte eicellen de genen aan te passen die coderen voor het zuurstofdragende bloedeiwit hemoglobine. Mutaties in dit gen veroorzaken thalassemie, een erfelijke aandoening waardoor het lichaam rode bloedcellen te snel afbreekt. Ze injecteerden de gewenste nieuwe genetische informatie in de vorm van RNA en DNA in de eicellen.
Slechts vier van de 86 eicellen werden met succes gewijzigd. De andere eicellen overleefden niet of werden zonder succes gemodificeerd. Dit rendement is te laag om de techniek in de praktijk te mogen brengen.
Onbedoelde veranderingen
Ook bracht Crispr onbedoelde veranderingen aan op andere genen – een kwalijk bijeffect omdat het ernstige ziekte kan veroorzaken. Dit behoort overigens altijd tot de risico’s van genetische modificatie en zal nooit uitgesloten kunnen worden. In IVF, kunstmatige bevruchting buiten het lichaam, wordt daarom steekproefsgewijs het DNA van een enkele cel onderzocht om vast te stellen of de behandeling succesvol was.
Daar komt echter nog een mankement van Crispr om de hoek kijken. De onderzoekers ontdekten dat in de eicellen een mozaïek aan genen ontstond. De embryo’s waren een mengsel van gemodificeerde en niet-gemodificeerde cellen. Steekproefsgewijs de genen van een cel controleren sluit daarom de aanwezigheid van ziekte niet uit.
Lees ook: