Het wordt algemeen aangenomen dat gelukkig zijn en weinig stress hebben je gezond houdt. Maar een omvangrijk onderzoek naar het verband tussen gemoedstoestand en sterfte duidt erop dat geluk geen invloed heeft op sterftecijfers.
Bij onderzoeken die andere resultaten opleveren, moeten oorzaak en gevolg verward zijn, stelt epidemioloog Richard Peto van de universiteit van Oxford. ‘Het is waarschijnlijker dat ziek zijn je ongelukkig maakt, dan andersom.’
Het geloof in de kracht van positief denken is wijdverbreid. De hele zelfhulpindustrie is erop gebaseerd, net als een eindeloze stroom ‘inspirerende citaten’ op de sociale media. Bloggers die schrijven over kanker krijgen vaak het advies om hun ziekte te bestrijden door de moed erin te houden, niet altijd tot hun genoegen.
'Stel een leeftijdsgrens in voor euthanasie bij psychisch lijden'
We moeten terughoudender zijn met het aanbieden van euthanasie bij psychisch lijden, stelt psychiater Jim van Os. Vooral bij jonge mensen.
‘Geforceerd optimisme kan weer zijn eigen negatieve gevolgen hebben’, zegt Gayle Sulik van de blog Pink Ribbon Blues. ‘De emotionele inspanning die nodig is om te doen alsof je optimistisch bent terwijl dat niet zo is, leidt weer tot stress.’
Halfvol of halfleeg
Om te achterhalen of er een verband bestaat, ondervroegen Peto en zijn team 700.000 Britse vrouwen. Aan het begin werden ze gevraagd naar hun gezondheid en hoe gelukkig en ontspannen ze zich voelden. Een jaar later kreeg een willekeurige selectie van de vrouwen dezelfde enquête nog eens opgestuurd. De meesten van hen bleken zich hetzelfde voelden als het jaar daarvoor.
.jpg)
Tien jaar later bleek er – met inachtneming van aanvankelijke verschillen in gezondheid – geen verschil in sterftecijfers te zijn tussen degenen die het glas halfvol en halfleeg zagen.
‘Natuurlijk kan het zijn dat extreme stress mensen ertoe drijft om zelfmoord te plegen of dozen vol chocola te eten’, zegt Peto. ‘Maar stress of misère zelf heeft geen direct effect op de gezondheid. We moeten onze aandacht richten op de echte oorzaken van ziekte, niet op de ingebeelde.’
Het onderzoek is gepubliceerd in medisch-wetenschappelijk tijdschrift The Lancet.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: