Zuid-Korea is in de ban van het MERS-virus. Ondanks een verdubbeling in het aantal ziektegevallen afgelopen week, is het onwaarschijnlijk dat het een wereldwijde epidemie zal worden. Dat blijkt uit een genetische analyse en de manier waarop het virus zich verspreidt.
Het longvirus Middle East Respiratory Syntrome (MERS) houdt Zuid-Korea al enige tijd in zijn greep. In de afgelopen week is het aantal ziektegevallen verdubbeld van ongeveer 40 naar meer dan 100, en het dodental staat op het moment op 9.
‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’
Ron Fouchier staat aan de frontlinie in de strijd tegen de griep. Met nieuwe vaccins wil hij ons beschermen tegen toekomstige pandemieën.
Tot dusver verspreidt MERS zich alleen binnen ziekenhuizen, maar de angst bestaat dat het zich net als SARS in 2003 wereldwijd zal verspreiden. Toch lijkt dit niet waarschijnlijk omdat het zich minder makkelijk verspreidt dan het lijkt en omdat de ziekte goed te beheersen is door hygiënische maatregelen. De Zuid-Koreaanse regering liet dinsdag weten dat de uitbraak van de ziekte deze week af zal nemen.
Eén keten van overdraging
Het MERS-virus is familie van het coronavirus, net als SARS. Dat dook in 2003 plotseling in China op en doodde bijna 8500 mensen wereldwijd. MERS is sinds 2012 in 25 verschillende landen gesignaleerd, maar de meerderheid van de 1190 bekende ziektegevallen komen vooral uit Saoedi-Arabië en zijn buurlanden. Het eerste Zuid-Koreaanse ziektegeval was een man die door Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en Qatar had gereisd.
Zuid-Korea is het eerste land buiten het Midden-Oosten waarin meer dan een paar ziektegevallen voorkomen en waar het virus zich in een keten van drie stappen van mens op mens heeft verspreid. De piek in het aantal ziektegevallen afgelopen week is die derde generatie ziektegevallen. ‘We hebben nog steeds te maken met slechts één keten van overdraging van de ziekte’, zegt Peter Ben Embarek van de World Health Organization. En elke infectie onder de Koreanen na het eerste ziektegeval was binnen hetzelfde ziekenhuis.
‘De vroege symptomen zijn erg aspecifiek’, zegt Embarek. Dat houdt in dat iemand niet gediagnostiseerd en in quarantaine gebracht kan worden tot de ziekte zich al in een gevorderd stadium bevindt. Maar het virus heeft zich niet buiten de ziekenhuizen verspreidt, wat betekent dat het in theorie kan worden beheerst door goede hygiëne in het ziekenhuis en iedereen isoleren die met zieken in contact zijn geweest.
Koreaanse ziekenhuizen gebruiken opnames van beveiligingscamera’s om mensen op te sporen die in contact zijn geweest met geïnfecteerden. Op dit moment zijn bijna 3000 mensen in quarantaine gebracht.
Slechte verspreiding tussen mensen
Het lijkt alsof MERS moeilijk in toom te houden is vanwege de plotselinge stijging in ziektegevallen, maar ziekenhuizen zijn erg kwetsbare omgevingen. Personeel beweegt zich veel van bed naar bed en zieke mensen hebben lage weerstand. MERS bevindt zich gewoonlijk diep in de longen, maar medische procedures als het verwijderen van een beademingsbuis kan waterdruppels verspreiden met het virus erin. Om die redenen verspreidt de ziekte zich in een ziekenhuis sneller dan erbuiten.
Virologen zeggen dat MERS geen pandemie zal worden tenzij het zich beter gaat verspreiden tussen mensen. Tot dusver laat het virus niet het vermogen zien om die eigenschap te ontwikkelen. In een genetische analyse die eerder deze week werd gepubliceerd, lieten virologen zien dat het Koreaanse virus nagenoeg identiek is aan het virus in Saoedi Arabië. Er is dus geen nieuwe streng ontstaan met gevaarlijkere eigenschappen en de Zuid-Koreaanse verspreiding van het virus zal vooralsnog goed te beheersen zijn.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees ook: