De verzuring van de oceaan door koolstofdioxide zorgt ervoor dat de aarde nog sneller opwarmt dan onderzoekers tot nu toe aannamen. De afname van een door plankton geproduceerd stofje kan de wereldwijde temperatuur met een halve graad doen toenemen.
Gevolgen van klimaatveranderingen in de oceaan blijken de opwarming van de aarde nog verder te versnellen. Wetenschappers dachten dat de verzuring van de oceanen door koolstofdioxide alleen een probleem is voor de zeeleven, zoals koralen. Uit Duits onderzoek blijkt echter dat de verzuring voor de hele planeet grote gevolgen heeft.
Parasolstof
De oorzaak van de opwarming ligt bij de plantaardige tegenhanger van dierlijk plankton, fytoplankton. Deze ronddobberende plantjes produceren dimethylsulfide, een chemische stof die als een soort parasol dient voor de aarde. De stof borrelt naar de oppervlakte en kaatst daar zonlicht terug de ruimte in. Ook maakt dimethylsulfide wolken helderder, wat hetzelfde verkoelende effect geeft.
Is het aardse magneetveld de weg kwijt?
Volgens sommigen kan het aardmagneetveld elk moment omkeren. Is er reden tot zorg?
Onderzoekers van het Hamburgse Max Planck-instituut voor meteorologie verzamelden onderzoeksgegevens waaruit blijkt dat fytoplankton minder dimethylsulfide produceert naarmate de oceaan verzuurt.
Door de gegevens te verwerken in klimaatmodellen, konden de onderzoekers inschatten wat de bijdrage van de oceaanverzuring aan de opwarming van de aarde is. Het is waarschijnlijk dat de concentratie koolstofdioxide in de atmosfeer deze eeuw verdubbelt, wat leidt tot een temperatuurstijging van 2 tot 4,5°C. De verzuring van de oceaan kan hier een kwart tot een halve graad aan toevoegen. ‘We waren verrast dat het effect zo groot is’, aldus oceanograaf Katharina Six, die het onderzoek leidde. ‘Het zorgt zeker voor een snellere opwarming van de aarde.’
Ingewikkelde processen
Volgens paleontoloog Paul Pearson, verbonden aan de Universiteit van Cardiff, kunnen de effecten van oceaanverzuring inderdaad een groot verschil maken in de opwarming van de aarde. Wel benadrukt hij dat de schattingen van Six en haar team zijn gebaseerd op processen die we amper begrijpen, zoals de invloed van dimethylsulfide op wolken. Pearson: ‘Dergelijke veranderingen zijn mogelijk, maar erg lastig om met zekerheid te voorspellen.’
Onlangs werd nog een ander effect ontdekt waarmee de opwarming van de aarde zichzelf versnelt. Het smelten van de poolkappen kan leiden tot de uitbarsting van een reusachtige methaanbel, die de klimaatverandering 35 jaar vooruitspoelt. Meer hierover lees je in het septembernummer van de Nederlandstalige New Scientist.