Planten in droge gebieden vangen met hun bladeren water uit lichte mist in de lucht om in leven te blijven. Het was onduidelijk hoe dat in zijn werk ging, tot een team Japanse onderzoekers een elektronenmicroscoop op de harige bladeren richtte.
Het was al bekend dat sommige planten water uit lucht kunnen halen met hun bladeren, maar niet hoe ze dat doen. Een Japans team onderzocht daarom onder andere de bladeren van tomatenplanten en de Lychnis sieboldii, een kruidachtige plant uit de anjerfamilie met bijna wollige bladeren. Ze keken met een elektronenmicroscoop hoe de haartjes reageerden als ze in contact kwamen met water in de lucht.
Microvezels
Afhankelijk van de luchtvochtigheid slaan de haartjes water op of laten het vrijkomen. Zo voorzien ze de plant van water in drogere tijden. ‘We registreerden veranderingen in de manier waarop de plant water verzamelt’, vertelt onderzoeker Shigeru Yamanaka van de Shinshu University. De haartjes bleken van vorm te veranderen in reactie op waterdruppels in de lucht.
Nieuwe technologie onthult het verborgen leven van dinosauriërs
Van migrerende planteneters tot toegewijde ouders: paleontologen ontrafelen stukje bij beetje het gedrag van dinosauriërs.
In droge lucht zijn de haartjes gedraaid en vertonen ze verdikkingen, een beetje als een kralenketting. Ze trekken recht zodra een waterdruppel aan ze hecht, waardoor de dunnere delen tussen de verdikkingen verdwijnen. Het haartje is dan kegelvormig. Zo trekken ze waarschijnlijk water de plant in. In de haartjes zit namelijk een sponsachtige structuur van microvezels, waarvan eerdere studies al aantoonden dat het water vasthoudt. De haartjes veranderen terug naar de gedraaide vorm met verdikkingen als ze opdrogen, klaar om een volgende waterdruppel op te vangen.
Droge gebieden
De nieuwe kennis kan ter inspiratie van technologie gebruikt worden, bedoeld om droge gebieden van water te voorzien. ‘Vezeltechnologie kan gebruikt worden om de ‘netstructuur’ van de haren na te bootsen. Zo kunnen we apparaten ontwikkelen die in staat zijn water uit de lucht te halen in droge gebieden op de wereld’, aldus Yamanaka.
Een soortgelijk idee wordt al toegepast in Peru. Daar experimenteert de Creating Water Foundation met netten die in koude woestijnnachten mist vangen. De netten voorzien de bevolking van het droge dorpje Tacna van water voor de gewassen en om te drinken.
Lees ook: