Uit analyses van rotsen op Mars blijkt dat de atmosfeer van de planeet ooit mogelijk veel meer zuurstof bevatte dan op dit moment.
Mars dankt zijn bijnaam aan de laag ijzeroxide (of roest) die ‘de rode planeet’ omhult. Maar naast ijzeroxide, vond Marsrover Curiosity mangaanoxide in rotsen van Mars’ krater Gale.
‘Zo’n 3 procent van de rotsen bleek een hoog gehalte aan mangaanoxide te bevatten’, melde Agnes Cousin van sterrenkundig instituut IRAP in Toulouse, Frankrijk afgelopen week op een bijeenkomst van de Europese Geofysische Unie in Wenen. ‘Voor het ontstaan van mangaanoxide is veel water nodig en zijn oxiderende omstandigheden vereist. De dampkring van Mars bevatte ooit mogelijk meer zuurstof dan we dachten.’
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Momenteel bestaat Mars’ atmosfeer voor 95 procent uit CO2. De dampkring van de rode planeet bevat slechts geringe hoeveelheden zuurstof. Desondanks vermoedden veel wetenschappers dat Mars’ dampkring ooit rijk aan zuurstof moet zijn geweest. De vondst van mangaanoxide vormt het eerste échte bewijs daarvoor, aldus het onderzoeksteam.
Chemcam
Curiosity vond mangaanoxide met behulp van zijn ‘ChemCam’. Dit apparaat gebruikt een laser om rotsen te bestralen en analyseert vervolgens de samenstelling van het stof dat bij de bestraling vrijkomt. De onderzoekers weten nog niet wanneer de mangaanoxide gevormd is, maar hopen dat vervolgonderzoek met Curiosity dat zal uitwijzen.
Veel mangaanoxide is gevonden op de plek in de krater waar zich ooit een meer bevond. Cousin denkt daarom dat mangaanoxide ontstaan is op de plek waar ooit zuurstofrijk water stroomde. ‘Het is goed mogelijk dat de zuurstof zowel in de dampkring als lokaal in het water aanwezig was’, zegt ze. ‘Op die plek kan oxidatie hebben plaatsgevonden.’
De aanwijzing voor zuurstof in de dampkring roept de vraag op of er ooit leven geweest is op Mars. Maar te veel zuurstof kan het ontstaan van leven juist verstoord hebben, vertelt Damien Loizeau van de universiteit van Lyon in Frankrijk. Op aarde resulteert de oxidatie van organische moleculen immers in hun afbraak. ‘O2 is een ramp voor leven zoals we dat kennen, al kennen we alleen leven als bron van grote hoeveelheden O2’, aldus Loizeau.
Beeld: JPL-Caltech/NASA.
Lees ook: