Astronomen hebben een planeet ontdekt die ongeveer net zo groot is als de aarde. De planeet zou potentieel vloeibaar water kunnen bevatten.
Kepler-186f is grofweg tien procent groter dan de Aarde en staat op ongeveer 500 lichtjaar afstand van de aarde. De eerste signalen van het bestaan van de planeet werden opgevangen door de ruimtetelescoop Kepler, die sinds begin dit jaar weer waarnemingen doet. Het bestaan van de planeet is nu definitief bevestigd dankzij waarnemingen met de Keck-telescoop op Hawaï en de nabijgelegen Gemini-telecoop. Dat meldden astronomen vandaag in het vakblad Science.
De astronomen vonden de planeet met behulp van de zogeheten overgangsmethode. Daarbij zoekt een telescoop naar de kenmerkende periode afname in sterlicht wanneer een planeet voor de ster langs beweegt. Op die manier vond Kepler onlangs nog 715 nieuwe planeten.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Leefbare zone
Kepler-186f bevindt zich volgens de astronomen in de zogeheten leefbare zone, de afstand tot de ster waarbij op het oppervlak van de planeet in theorie vloeibaar water voor zou kunnen komen. Vloeibaar water is één van de belangrijkste voorwaarden voor leven. Dat komt omdat je voor de scheikundige processen die nodig is om complexe koolstofmoleculen te vormen, de basisbouwstenen van het leven, een oplosmiddel nodig hebt. Water is daardoor een van de beste en in het universum meest voorkomende opties.
De ster waar Kepler-186f omheen draait is een rode dwerg met ongeveer de helft van de afmeting en massa van de zon. Om de planeet draaien nog vier andere planeten, die stuk voor stuk dichter bij de moederster staan. Deze planeten, die minder dan de helft van de massa van de aarde hebben, draaien in respectievelijk 3, 7, 13 en 22 dagen om de ster en vanwege hun kleine afstand is het er veel te heet om leven mogelijk te maken.
De vondst van Kepler-186f betekent dat de ogen van astronomen nu gericht zijn op dit verre sterrenstelsel. Kepler-186f is namelijk de eerste planeet die aan twee van de drie belangrijkste eigenschappen voldoet om te kunnen spreken van een tweede aarde: de planeet is grofweg net zo groot als de aarde en draait op de juiste afstand van de ster. Om van een echte aarde 2.0 te kunnen spreken, willen astronomen echter ook graag dat het type ster waar de planeet om draait op de Zon lijkt.
Paaseieren
‘Elke keer komen we weer een stukje dichter bij een tweeling aarde’, zegt exoplaneet-onderzoeker Ignas Snellen van de Universiteit Leiden, die niet bij het onderzoek betrokken was. Toch is Snellen ook voorzichtig. ‘Dit is niet de eerste of de laatste keer dat aarde 2.0 wordt aangekondigd.’
Snellen vergelijkt de zoektocht naar een tweede aarde met het zoeken naar kleine blauwe paaseieren in de tuin. ‘We weten ongeveer hoeveel er zijn verstopt. We hadden al grote blauwe en kleine rode gevonden, maar nu voor het eerst ook echt een kleine blauwe.’
Als we het kleinere zonnestelsel van Kepler-186f zouden opschalen naar het formaat van ons eigen stelsel, zou de planeet zich nog voorbij Mars bevinden. ‘De vraag is of dat wel echt leefbaar is’, zegt Snellen.
Voorlopig zullen astronomen de vraag of Kepler-186f zich inderdaad leent voor leven, nog niet op kunnen lossen. Daarvoor staat de planeet namelijk veel te ver weg. ‘Het wordt echt interessant als zulke planeten rond onze buursterren worden gevonden’, zegt Snellen.
Met de snelle ontwikkelingen in het exoplaneet-onderzoek al binnenkort wel de volgende kandidaat-aarde opduiken. ‘De volgende aarde 2.0 die aangekondigd wordt, zal wat warmer zijn, en waarschijnlijk om een ster draaien die meer op de zon lijkt.’
Bekijk hieronder de video van het zonnestelsel van Kepler-186. Daarin zijn de dipjes in de waargenomen helderheid die Kepler-186f veroorzaakte goed te zien.
Meer lezen: