‘Mannen met een werkende partner hebben meer depressieve klachten dan mannen waarbij de vrouw het huishouden op zich neemt’, berichtte NU.nl onlangs. Moeten we dan terug naar de traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen?
Volgens de onderzoeker van de studie waar NU.nl zich op baseert is dat absoluut niet de bedoeling. ‘We pleiten voor een attitudeverandering bij de man, zodat de vrouw ook kan gaan genieten van haar nieuw verworven status waarbij ze een goedbetaalde baan heeft’, zegt socioloog Piet Bracke, verbonden aan de Universiteit Gent. Samen met collega Rozemarijn Dereuddre onderzocht hij de machtsverhoudingen tussen partners en welke invloed zij op elkaar uitoefenen.
Voor het onderzoek bestudeerden ze 1054 Belgische koppels tussen de 18 en 65 jaar. Daarbij maakten ze onderscheid in drie groepen: het tweeverdienersgezin, het gezin waar de vrouw parttime werkt en het gezin waar de man voltijds werkt en de vrouw thuis blijft. NU.nl richt zich in de berichtgeving met name op de uitkomst dat mannen depressiever zijn wanneer de vrouw ook werkt. Daarbij wordt echter niet vermeld dat er minder klachten zijn wanneer de man substantieel meer verdient dan de vrouw.
Dit is hoe we wiskundefobie te lijf kunnen gaan
Sarah Hart vertelt hoe we de angst voor getallen en formules weg kunnen nemen.
‘In de huidige samenleving wordt de status van de man nog steeds bepaald op basis van hun economische bijdrage’, zegt Bracke. ‘Het klopt dus wel dat de mentale gezondheid het best is wanneer alleen de man werkt, of wanneer zij het hoogste inkomen hebben.’
Verschillende stressoren
Toch ligt de werkelijkheid iets genuanceerder, meent Nele Jacobs die psycholoog is aan de Open Universiteit en niet bij het onderzoek van Bracke is betrokken. ‘De onderzoekers hebben puur vanuit sociologisch perspectief geredeneerd en geïnterpreteerd, terwijl ook andere verklaringsmodellen van toepassingen kunnen zijn’, zegt Jacobs. ‘Depressie is een multifactoriële aandoening. Met andere woorden: verschillende factoren kunnen leiden tot depressieve klachten, waarbij die factoren elkaar ook nog kunnen beïnvloeden.’
Mannen en vrouwen kunnen volgens Jacobs verschillen in de mate waarin zij gevoelig zijn voor zulke zogeheten stressoren en in de mate waarin zij positieve energie kunnen genereren uit dagelijks dingen. ‘Bovendien wordt in het onderzoek geen rekening gehouden met het gegeven dat mannen en vrouwen gevoeliger zijn voor diverse vormen van stress.’ Zo zouden mannen volgens Jacobs bijvoorbeeld gevoeliger kunnen zijn voor prestatiegerichte stressoren, terwijl vrouwen meer te lijden hebben onder sociale stress.
Achterhaalde cijfers
Tevens kan je betwijfelen of het onderzoek waarover NU.nl bericht nog wel relevant is. De gegevens dateren namelijk uit 2001. Als je het Jacobs vraagt, is dat behoorlijk achterhaald. ‘Er is meer dan een decennium voorbijgegaan waarin belang en aanzien van werk, huishouden en inkomen veranderd is. Ook zijn de traditionele rollenpatronen steeds meer losgelaten.’
Bracke zegt te hopen dat zijn onderzoek achterhaald is, maar betwijfelt of dat daadwerkelijk het geval is. ‘De grote transformatie van de traditionele rolverdeling dateert uit de jaren ’70 en ’80, maar nog steeds zijn vrouwen grotendeels verantwoordelijk voor de opvoeding van kinderen en huishoudelijke taken’, aldus Bracke. Volgens de socioloog blijft de man nog altijd de voornaamste kostwinnaar. ‘Dat geldt des te meer in Nederland. Daar werken de meeste vrouwen parttime, terwijl in Vlaanderen de vrouwen met een baan vooral voltijdfuncties bekleden’, zegt Bracke. Hij vult daarbij aan dat tegenwoordig in veel gezinnen het inkomen van vrouw vaak noodzakelijk is om rond te kunnen komen.
Lees ook: