Het blijft me achtervolgen, de zaak met het falende NOS Journaal. Niet dat ik daar nu speciaal voor heb gekozen – maar wie zich opwindt over rammelwetenschap en kaboutertjeskunde, stuit nu eenmaal snel op de wonderlijke grillen van het NOS Journaal (en op Henk Bleker natuurlijk).
In de nasleep van de zaak met de zielige mobieltjeskinderen (zie hier en hier) is er gelukkig één ding ten goede veranderd. Het journaal heeft de deuren geopend. Een afvaardiging van de KNAW mocht er op bezoek, en deze week ontving het journaal dertig wetenschapsjournalisten, die naar ik heb begrepen fantastisch werden ontvangen en royaal werden gehoord: was het nou écht zo beroerd gesteld met de wetenschapsberichtgeving in het journaal? (Het antwoord is ja, konden ook de aanwezige wetenschapsjournalisten beamen).
Jammer alleen dat het wat betreft Marcel Gelauff, de nieuwe hoofdman van het journaal, daarbij blijft. Een paar wetenschapsredacteuren aannemen? ‘Gelauff ziet wetenschapsjournalistiek als een luxe die hij zich niet kan permitteren’, rapporteerde NRC-redacteur Sander Voormolen, die erbij was, daarover. Tja, met 365 redacteuren (!) in dienst moet je alle zeilen bijzetten.
Gaan breinchips die onze gedachten koppelen aan machines de mens verbeteren?
Hersenimplantaten die mensen met een verlamming de mogelijkheid geven om computers te bedienen met hun gedachten, ontwikkelen zich snel.
Ook aan het lezen van een wetenschappelijk vakartikel, waar het nieuws doorgaans staat, begint het journaal maar niet, bleek tijdens de bijeenkomst. Tijdsverspilling, vond Gelauff. Zou het journaal ook zo omgaan met rapporten van de overheid, kamernotities of verkiezingsprogramma’s?
Afgezien daarvan, wetenschap levert toch niets op dan geneuzel. Zoals Gelauff het zei tegen de bezoeker van NRC:
Al dat ingewikkelde gedoe, Gelauff heeft er gewoon helemaal geen zin in. Kan het hem wat schelen dat er pas voor het eerst een Nederlander van kanker is genezen met immuuntherapie, dat er net ook voor de Nederlandse kust een ‘plasticsoep’ in zee is ontdekt, of dat het Amerikaanse leger bezig is gewone insecten met implanteerde elektronica radiografisch bestuurbaar te maken?
Wetenschap is meer iets voor het jeugdjournaal: leuk voor de kids, met al die gadgets en grappige dieren, en nog reuze educatief ook.
Zo strompelt het journaal weer verder, van hilarische fout naar tenenkrommende blunder. Alleen al de afgelopen maand meldde het NOS Journaal op last van een enthousiaste Servische pr-meneer dat er voor het eerst een mammoetenkerkhof was gevonden met 20 dode mammoeten erin (het waren er 5, er zijn al meerdere mammoet-massagraven bekend, en het heeft niets te maken met de ‘olifantskerkhoven’ uit de sprookjes); verklaarde men het nieuws dat er in Duitsland meer zonne-energie wordt opgewekt dan in 20 kerncentrales (ingestoken door Natuur & Milieu, waar men ‘per ongeluk’ de piekopbrengst met de veel lagere dagopbrengst had verward); en meldde het journaal dat er door het rookverbod op de werkplek 16 duizend hartstilstanden zijn voorkomen (ingestoken door een persbericht, gesponsord door de farmacie en een onzingetal, zoals u hier en hier kunt lezen).
Hoe zei journaalbaas Gelauff dat ook alweer in zijn vlaag van huis-tuin-en-keukenfilosofie? Inderdaad, wetenschappelijk onderbouwde feiten bestaan helemaal niet — of in elk geval niet bij het NOS Journaal.
