In dit meer vol gletsjersmeltwater dobberen ijsbergen rond als badeendje. De verschillende soorten ijs zorgen voor een kille kleurenpracht die je normaal alleen rond de polen tegenkomt.
De prachtige natuur van IJsland lijkt soms wel buitenaards. Geologen denken er net zo over. Zij gebruiken het bijzondere eiland voor planeetonderzoek naar bijvoorbeeld Mars of de maan. New Scientist organiseert in september een exclusieve lezersreis naar dit gebied, onder begeleiding van planeetonderzoeker Sebastiaan de Vet. Dit is de visuele pracht van adembenemend IJsland.
In dit meer vol gletsjersmeltwater dobberen ijsbergen rond als badeendje. De verschillende soorten ijs zorgen voor een kille kleurenpracht die je normaal alleen rond de polen tegenkomt.
Borrelende moddermeren, bouwwerken van basaltsteen en kleurrijke mineraalexplosies – IJsland is vermoedelijk het mooiste plekje van Europa, zeker vanuit geologisch oogpunt. Het is dan ook niet voor niets dat elk jaar grote aantallen geologen de drukte van het westerse leven ontvluchten tijdens onderzoek naar exotische processen in de verstilde omgevingen zoals je die alleen op dit eiland vindt.
En IJsland blijkt niet alleen een prachtige plek met adembenemende landschappen, het is ook nog eens een locatie waarop je perfect onderzoek kunt doen naar de geologie van de planeten in ons zonnestelsel, en waarin planeetonderzoekers en astronauten oefenen voor missies naar Mars of de maan. Of u nu meegaat op onze bijzondere lezersreis (zie hieronder, of stuur ons meteen een mail als u interesse heeft), of even wilt genieten vanuit uw luie stoel, de beelden van ijsland geven u gegarandeerd een blik op een andere wereld. Ga met ons mee op een visuele safari langs de bijzonderste plekje die dit prachtige land te bieden heeft.
In IJsland is het basaltgesteente soms gestapeld alsof het langgerekte legoblokjes zijn. Lavastromen zetten dat gesteente af. Dit maakt het bijzonder interessant voor planeetonderzoek. Basaltgesteente is namelijk de voornaamste steensoort waaruit rotsachtige planeten zoals Mars zijn opgebouwd.Toen een meer leegliep, sleep deze diepe kloven in het basaltgesteente, waarna deze indrukwekkende rotswanden overbleven. In tegenstelling tot soortgelijke gebieden op andere planeten, ziet de Aardse variant groen van de planten, in plaats van bruin van de stenen.Deze groene bergen liggen bezaaid met vulkanisch glas. Dergelijk glas ontstaat dankzij vulkaanuitbarstingen onder gletsjers. Iets voorbij deze berg verzamelde geoloog Sebastiaan de Vet materiaal voor zijn onderzoek naar het wegwaaien van vulkanisch glas op Mars.IJsland is vulkanisch nog altijd bijzonder actief. Dat zie je hier in Strokkur, waar een actieve geiser op het punt van uitbarsten staat. Door de bolvorm van het wateroppervlak – iets dat slechts een fractie van een seconde zo is – ontstaat lenswerking, met een bonte kleurenpracht tot gevolg.In IJsland kun je afdalen in het binnenste van nog actieve vulkanen. Hier zitten bezoekers een meter of 120 onder de grond, een plek waar je de geothermische activiteit van het eiland van dichtbij kunt ervaren.Op deze indrukwekkende locatie kun je zien dat vulkanisch actieve gebieden heel verschillende landschappen tot gevolg kunnen hebben. Links zie je een landschap dat gevormd is door een vulkaanuitbarsting in de buitenlucht, terwijl de berg rechts ontstond na een vulkaanuitbarsting onder de grond. In het midden was het dal ooit een kolkende lavalaag.Kleurrijke ijsrotsen dobberen rond in een gletsjermeer, een schouwspel dat je in IJsland op verschillende plekken kunt zien.De vulkanische activiteit in IJsland levert omgevingen en soorten gesteente op die je op de veelal geologisch actieve planeten in het zonnestelsel ook kunt tegenkomen. Dit soort hete meren en borrelende modderpoelen zijn bovendien ideale testomgevingen voor onderzoek naar het potentieel voorkomen van leven op Mars.
(De foto’s op deze pagina zijn genomen door planeetonderzoeker Sebastiaan de Vet, tijdens zijn eerdere onderzoeksreizen naar IJsland).
George van Hal is wetenschapsredacteur bij de Volkskrant en was tot 2018 redacteur bij New Scientist. George studeerde sterrenkunde, is sciencefiction- en filmfanaat, en schreef daarover het boek Robots, aliens en popcorn. Meer informatie over George is te vinden op zijn website.
