Een nieuw soort windturbine maakt zijn opwachting: de windversneller. Hij levert niet alleen meer energie dan reguliere turbines, maar kan ook midden in steden worden gebruikt.

Impressie van drie windversnellers aan de oevers van de bovenloop van de Mississippi in het hart van de stad Minneapolis in de Amerikaanse staat Minnesota. Illustratie: Invelox
Impressie van drie windversnellers aan de oevers van de Mississippi in het hart van de stad Amerikaanse stad Minneapolis. Illustratie: Invelox

De Invelox – de naam is afgeleid van increased velocity (vergrote snelheid) – van het bedrijf Sheerwind wekt op geheel andere wijze energie uit wind op dan we gewend zijn van de standaard windturbines.

‘Een grote trechter op een toren of een dak stuwt de wind naar beneden. Door een vernauwing in het luchtkanaal wordt de windsnelheid vergroot. Die wind drijft drie turbines in de buis aan. Het systeem zorgt zelf voor versnelling van de wind, waardoor het mogelijk is met relatief lage windsnelheden energie op te wekken’, zegt Huibert Uittenbogaard van NedpowerSWH.

Hoe gevaarlijk zijn supervulkanen?
LEES OOK

Hoe gevaarlijk zijn supervulkanen?

In het verleden stortten zogeheten supervulkanen de aarde meermaals in een desastreuze ‘vulkanische winter’. Gaat dat opnieuw gebeuren?

50 inzichten aarde
LEESTIP 50 inzichten aarde, Martin Redfern, van € 24,95 voor € 10,00 Bestel in onze webshop

NedpowerSWHis een nieuwe speler op het gebied van duurzame energieproductie. Het bedrijf is sinds december licentiehouder van de windversneller voor Nederland. Hoewel Sheerwind claimt veel meer energie op te kunnen wekken met het nieuwe systeem, benadrukt Uittenbogaard dat deze techniek zich nog moet bewijzen. ‘De windversneller is nog in ontwikkeling. Maar op basis van onze technische expertise verwachten wij dat het systeem gaat doen wat het belooft.’

Uittenbogaard denkt dat de Invelox zonder subsidie kan concurreren met fossiele brandstoffen en een beter resultaat oplevert dan zonne-energie in het geval de overheid in 2020 een einde maakt aan de mogelijkheid te salderen – het wegstrepen van de zelf gebruikte energie tegen de zelf opgewekte energie. ’We zijn in onderhandeling met leveranciers die de benodigde materialen voor de windversneller kunnen leveren.’

Uittenbogaard verwacht nog dit jaar twee windversnellers in de regio Rotterdam te plaatsen. ‘We gaan twee demo’s bouwen: een op het dak van een van onze eigen loodsen en een installatie op de grond, in een gemeente in de regio Rotterdam, maar dat vraagt wat tijd in verband met vergunningen en dergelijke.’

Weinig wind

Een testmodel van de windversneller. Aan de bovenkant wordt de wind gevangen die in het smalle deel aan snelheid wint en daar drie turbines aandrijft. Foto Invelox
Een testmodel van de windversneller. Aan de bovenkant wordt de wind gevangen die in het smalle deel aan snelheid wint en daar drie turbines aandrijft. Foto: Invelox

Volgens Uittenbogaard is er veel interesse van lokale overheden voor het nieuwe systeem. ‘Er moet tempo gemaakt worden met duurzame energie, maar omwonenden zien windmolens vaak niet zitten. Ons systeem kan daarvoor een oplossing bieden’. De Invelox kan op een gebouw geplaatst worden en daarmee zelfs helemaal, volgens Uittenbogaard op een ‘fancy’ manier, geïntegreerd worden. Doordat de windversneller al met weinig wind werkt, is het straks ook mogelijk midden op relatief windarme plaatsen zoals in bebouwde gebieden met wind stroom te maken. ‘Bovendien kan ons systeem veel ruimte besparen die nu door windmolens ingenomen wordt.’

Een ander voordeel van dit systeem is dat vogels geen last hebben van de turbines omdat die van de buitenwereld zijn afgesloten.

Flink bouwwerk

De eerste Nederlandse windversneller zal een relatief klein exemplaar worden van 65 kilowatt. Uittenbogaard verwacht daarmee wel een hoog rendement te behalen: zo’n 350.000 kilowattuur per jaar. De grondinstallatie wordt er minimaal een van één megawatt met een verwachte opbrengst van zes miljoen kilowattuur.’

‘We denken dat het op termijn mogelijk is een grote windversneller van 75 megawatt te bouwen. Die levert zijn stroom zonder dat iemand er last van hoeft te hebben. Het wordt een flink bouwwerk, maar met een hoogte van ongeveer veertig meter is hij nog altijd fors kleiner dan een gewone windmolen.’

Hoewel de windversneller nog in ontwikkeling is, zijn er al kritische geluiden te horen. Sheerwind zou een te rooskleurig beeld schetsen. Uittenbogaard is daar laconiek over. ‘Wij geloven in deze techniek en zijn ervan overtuigd dat dit systeem de toekomst heeft. Het klopt dat er nog geen track record is maar als het toch niet lukt, hebben we er alleen ons eigen geld in geïnvesteerd. Wij zijn bereid een risico te nemen.’

Uittenbogaard benadrukt dat het van belang is dat nieuwe technieken een kans krijgen. ‘Nederland haalt de doelstellingen voor duurzame energie nu niet. Het zou mooi zijn als de windversneller ertoe kan bijdragen dat wel voor elkaar te krijgen.’

REACTIE Huibert Uittenbogaard van NedpowerSWH:

‘De 75 MW zal geen 40 meter hoog worden maar behoorlijk veel hoger. Die 40 meter hoogte hoort bij een veel lager vermogen. Overigens is de 75 MW toekomstmuziek, pas over een paar jaar op zijn vroegst zou die gerealiseerd kunnen worden. En dan alleen indien de kleinere exemplaren die eerst gebouwd gaan worden ook doen wat we ervan verwachten. Dus stap voor stap. Voor ons heeft het daarom weinig zin om te gaan discussiëren over deze grootte. Focus 2016: een 65 KW dakinstallatie en een 1 of 2,2 MW grondinstallatie. En daarna zien we verder.’

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.

Lees verder: