Sommige koekoeksjongen blijken hun adoptiebroertjes en-zusjes te beschermen tegen roofdieren.
Parasitaire koekoeksjongen beschermen het nageslacht van hun gastheer tegen roofdieren door verschillende nare stoffen uit te scheiden. Voorheen werd gedacht dat koekoeksjongen alleen maar profiteerden van hun gastheer. Nu blijkt dat deze vreemde vogel in de familie daadwerkelijk zijn steentje bijdraagt. De onderzoekers publiceerden hun bevindingen deze week in het vakblad Science.
Kuifkoekoeken broeden hun eieren niet zelf uit, maar leggen die in het nest van andere vogelsoorten, zoals eksters en kraaien. In veel gevallen trapt de gastheer de infiltranten uit zijn nest. De zwarte kraai doet dit echter niet en laat de eieren van kuifkoekoeken met rust. De gastheer broedt zijn eieren uit, inclusief de donoreieren.
‘Invasieve exoten bestrijden doet meer kwaad dan goed’
Het is doorgaans geen goed idee om invasieve exoten te bestrijden, stelt Menno Schilthuizen. Daarmee vertraag je het natuurlijke proces.
Daniela Canestrari en haar collega’s, verbonden aan de universiteit van Oviedo, onderzochten de vraag waarom kuifkoekoeken niet uit het nest worden getrapt door hun gastouders. Gedurende een periode van zestien jaar onderzochten de Spaanse onderzoekers de ‘geïnfecteerde’ nesten van zwarte kraaien en nesten waar een adoptiekuiken ontbrak. Nesten met kuifkoekoeken als medebewoner hadden 20 procent meer kans dat er een kuiken van de zwarte kraai zou overleven.
De onderzoekers plaatsten ook extra kuifkoekoekseieren in de nesten van zwarte kraaien en tot hun verbazing bleek dat de kuikens van zwarte kraaien daardoor een nog grotere overlevingskans hadden. Aangenomen werd dat meerdere kuikens in het nest een nadelig effect hadden. Meer kuikens concurreren dan immers om dezelfde hoeveelheid voedsel.
Canestrari en haar collega’s onderzochten de positieve invloed van koekoeksjongen op de overlevingskans van het nest. Ze bestudeerden de kuifkoekoeksjongen en vonden dat de kuikens een stinkende vloeistof afscheiden. De stinkende vloeistof bevat allerlei bijtende en onsmakelijke stoffen. Een van die stoffen stoot roofdieren af. Door roofdieren stukken vlees aan te bieden die waren behandeld met de stinkende vloeistof of water, ontdekten de onderzoekers dat de uitgescheiden stof daadwerkelijk roofdieren op afstand houdt. De roofdieren aten wel het ‘normale’ vlees maar niet het besmette vlees.
Opmerkelijk is dat kuifkoekoeken na een bepaalde leeftijd de vloeistof niet meer uitscheiden, en het nest dus niet meer beschermen tegen roofdieren. Het voordeel van parasitaire kuifkoekoeken in het nest is dus maar tijdelijk.
Lees verder: