Dankzij een nieuwe techniek kunnen geheel verlamde personen antwoord geven op ja/nee-vragen. De techniek zal ook thuis te gebruiken zijn. Uit een test blijkt opvallend genoeg dat verlamde mensen zichzelf vaak als gelukkig beschouwen.

verlamde
De elektrodenkap die in het onderzoek werd gebruikt om verlamde mensen te laten communiceren. Beeld: Wyss Center

Neurologen van het Zwitserse Wyss Center for Bio and Neuroengineering hebben een niet-invasieve techniek bedacht waarmee patiënten met het zogenoemde locked-insyndroom (LIS) kunnen communiceren. De techniek meet de hoeveelheid zuurstof in de hersenen. Hieruit leidden de onderzoekers af of een patiënt ja of nee antwoordde op hun vragen. Tegen de verwachtingen in gaven alle vier de onderzochte personen aan gelukkig te zijn met hun leven.

Patiënten met LIS zijn geheel verlamd. De verlamming kan het gevolg zijn van een beroerte, maar ook van een spierziekte als ALS. Sommige mensen met het syndroom kunnen nog wel hun ogen bewegen en op die manier communiceren. Voor anderen is zelfs dat geen mogelijkheid meer.

Kunnen ­gedachten de bron zijn van fysieke klachten?
LEES OOK

Kunnen ­gedachten de bron zijn van fysieke klachten?

Sebastiaan van de Water zocht uit hoe wetenschappers het nocebo-effect proberen te begrijpen en onder de duim proberen te houden.

Om het antwoord op vragen te kunnen meten, gebruikten de onderzoekers de zuurstofconcentratie in het bloed in de hersenen. Bij een positief antwoord op een vraag is die concentratie anders dan bij een negatief antwoord. Een infraroodsensor in het oor registreerde de wisselende zuurstofconcentratie via een lichtstraal die door het hoofd werd gestuurd. Positieve en negatieve antwoorden op vragen waren duidelijk van elkaar te onderscheiden in de meetresultaten

De patiënten kregen ook een kapje met elektroden op het hoofd. Een elektro-encefalograaf nam hiermee de hersenactiviteit waar om te kijken of ze wakker waren.

Niet als eerste

151020-Banner-NewScientistBrein(1)
De beste New Scientist-artikelen over de hersenen staan in onze editie Brein. Bestel nu in onze webshop.

De Zwitserse neurologen zijn niet de eersten die contact leggen met geheel verlamde patiënten. In 2010 wist de Belgische neuroloog Steven Laureys al een soortgelijk experiment uit te voeren. Hij gebruikte daar toen een MRI-scanner voor. De MRI-scanner leverde nauwkeurigere resultaten op dan de Zwitserse proefopstelling. Maar vanwege het formaat van de scanner en het sterke magnetische veld is een MRI-scanner totaal ongeschikt om thuis te gebruiken.

Nick Ramsey, neurowetenschapper in het UMC Utrecht, publiceerde vorig jaar ook een methode om met LIS-patiënten te communiceren. Hier was wel een operatie voor nodig, in tegenstelling tot de methode van het Wyss Center. Daarentegen is het apparaat van Ramsey al wel klaar voor thuisgebruik.

Gelukkig

De Zwitsers deden een toevallige ontdekking bij hun experimenten. Toen ze de patiënten vroegen naar hun stemming, gaven alle proefpersonen aan dat ze gelukkig waren. Dit kwam voor de onderzoekers als een grote verrassing – hoewel uit een eerdere studie van Laureys hetzelfde bleek. Ze hadden niet gedacht dat de patiënten ondanks hun schijnbaar uitzichtloze situatie toch tevreden zouden zijn.

Voor hoofdonderzoeker Niels Birbaumer van het Wyss Center was dit erg goed nieuws. De neuroloog strijdt al langer tegen de negatieve beeldvorming van verlamde patiënten. Uit deze resultaten blijkt dat zelfs mensen met de heftigste vorm van LIS een gelukkig leven kunnen leiden.

Ook Nick Ramsey hoopt dat de levenskwaliteit van LIS-patiënten erkend wordt. Volgens hem wordt mensen die een ALS-diagnose krijgen soms ontraden om hun leven te verlengen met beademing. Volledig verlamd raken zou te erg zijn. Ramsey: ‘Hopelijk zullen artsen in de toekomst wat meer open staan voor het idee dat met deze nieuwe technieken zelfs een leven met totale verlamming de moeite waard kan zijn.’

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.

Lees verder: