AP/Washington (DC) – Drie onderzoekers maakten duidelijk dat ze doorgaan met hun plannen om mensen te klonen. De zware kritiek van collega's, die wijzen op medische risico's en ethische bezwaren, leggen ze naast zich neer.


“Ik geloof dat we voldoende informatie hebben om door te gaan met het klonen van mensen”, zei Brigitte Boisselier tegen het comité van de National Academy of Sciences. “We kunnen niet nog meer leren van het klonen van dieren. We hebben genoeg informatie.” Boisselier is directeur van een bedrijf dat mensen wil klonen, Clonaid. Ze suggereerde dat zulke experimenten al in gang zijn gezet. Bij navraag naar details, lachte ze en zei: ”Ik doe het en ik hoop dat ik het spoedig kan publiceren en met collega's kan delen”.
De twee andere onderzoekers die mensen willen klonen zijn Panayiotis Michael Zavos, directeur van het Andrology Institute in Lexington, Kentucky, en dr Severino Antinori van de universiteit van Rome. Zij betogen dat ze willen doorgaan met het onderzoek naar klonen van mensen om zo onvruchtbare mannen een manier te bieden om kinderen te krijgen. Totnogtoe, zo zeiden ze, hadden ze nog geen poging gedaan om een mens te klonen.
Dolly, het eerste zoogdier dat is gekloond uit een volwassen cel, werd geboren in 1997 in Schotland. Sindsdien hebben wereldwijd onderzoekers tal van runderen, schapen, varkens en andere dieren gekloond. Bij klonen worden genen van een volwassen cel geïmplanteeerd in een menselijke eicel waaruit al het oorspronkelijk genetisch materiaal is verwijderd. Het ei wordt vervolgens gekweekt tot het een embryo is en daarna in de baarmoeder van een vrouw ingebracht. De nakomeling heeft enkel DNA uit de oorspronkelijke volwassen celkern. Daarmee ontstaat een genetisch duplicaat van de genendonor.
De meeste wetenschappers, overheden en kerkelijke instanties wijzen klonen af. Onlangs nam het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden een wet aan die het klonen van mensen verbiedt en overtreders gevangenisstraf en zware boetes in het vooruitzicht stelt. Duitsland en Frankrijk maken zich nu ook sterk voor een verbod.

Er ontspon zich in Washington een heftige discussie tussen voor- en tegenstanders. De ene partij benadrukte dat het klonen van mensen een recht op reproductie is, de andere partij stelde dat het onethisch is en mogelijk een gevaarlijke vorm van menselijk onderzoek. Eerder tijdens de bijeenkomsten wezen onderzoekers die dieren klonen op de geringe slagingskans van experimenten, hooguit drie procent. Bovendien sterven veel dieren voor de geboorte of komen ze met afwijkingen ter wereld, waaronder vetzucht, erfelijke aandoeningen, spierafwijkingen en een veranderde stofwisseling. Op de vraag of deze problemen kunnen worden voorkomen bij het klonen van mensen, maakte Alan Colman, directeur van het Dolly-laboratorium PPL Therapeutics, geen geheim van zijn ernstige bedenkingen. “Oefening baart kunst, maar het is onethisch om te oefenen op mensen”, vertelde Colman, en verwijzend naar de grote kans op mislukkingen: ”Ik zie niet in hoe dat ethisch kan zijn, nu of in de toekomst.”
Een comité van de National Academy verzamelde verklaringen van onderzoekers voor een rapport. Zavos en Antinori vertelden dat ze mensen willen klonen omdat wereldwijd zeventig miljoen mannen fysiek niet in staat zijn op een andere manier kinderen te verwekken. “We willen dit enkel beschikbaar maken voor mensen die geen baat hebben bij alle andere mogelijkheden voor voortplanting,” zei Zavos. Boisselier stelde dat klonen een menselijk recht is. “Het is een fundamenteel recht om je voort te planten op willekeurig welke wijze je wilt”, zei ze. ”Als je je genen wilt vermengen met die van anderen, dan is dat jouw keuze. Maar als je je enkel wilt voortplanten met je eigen genen, dan is dat je goed recht.”
Het is positief dat de onderzoekers de discussie over het klonen publiekelijk voeren. Anderzijds maakt de discussie duidelijk dat het klonen van mensen – al is de slagingskans beperkt – uitvoerbaar is. Je moet er niet aan denken dat ergens wetenschappers stiekem op eigen houtje aan het klonen slaan.

Erick Vermeulen