Wie vaccinaties tegen polio, difterie of tetanus ontvangt, loopt minder risico om de ziekte van Alzheimer te krijgen.
De oorzaak van de ziekte van Alzheimer is nog een groot raadsel. Niettemin vermoeden sommige onderzoekers dat bepaalde infecties een rol kunnen spelen, evenals veranderingen in het immuunsysteem. Canadese onderzoekers, onder meer verbonden aan de universiteiten van Ottawa, Quebec en Laval onderzochten daarop de relatie tussen vroegere vaccinaties en het risico op de ziekte van Alzheimer. De resultaten ondersteunen de hypothese waarin het immuunsysteem een belangrijke rol vervult bij het optreden van deze ziekte.
De onderzoekers kozen een representatieve groep van 7740 oudere Canadezen uit die geen cognitieve handicaps hadden. Die waren in 1991-1992 onderzocht op tekenen van dementie. Vijf jaar later volgde een vergelijkbare test. Een deel van de deelnemers stierf voordat de tweede test plaatsvond,. Een ander deel weigerde deel te nemen aan het vervolg of wist niet of vroeger vaccinaties waren toegediend. Van de resterende 4392 deelnemers trad bij 527 weliswaar dementie op, maar van een ander type dan Alzheimer. Zo resteerden voor het statistische onderzoek 3682 mensen zonder cognitieve klachten en 183 mensen waarbij mogelijk de diagnose van Alzheimer kon worden gesteld.
‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.
Zestig procent
De onderzoekers ontdekten dat de patiënten met Alzheimer gemiddeld ouder waren dan de controlegroep (81 tegen 72 jaar), dat daar meer vrouwen bij zaten en dat die minder opleiding hadden genoten. Daarnaast zagen de onderzoekers een beduidend verschil in toegediende vaccinaties. De vaccinaties tegen difterie of tetanus verlaagden het risico op Alzheimer met zestig procent, en een poliovaccinatie verlaagde het met veertig procent. De koppeling tussen een griepprik en minder kans op Alzheimer bleek statistisch niet overtuigend genoeg.
Er waren enige beperkingen aan het onderzoek. Het aantal gemelde vaccinaties was lager dan verwacht. Immers, sinds 1930 krijgen kinderen in Canada al routinematig vaccinaties tegen difterie. Tetanusinjecties zijn in zwang sinds 1948, met de bekende DKT-prikken. Het poliovaccin deed in 1952 zijn intrede. Na uitvoerig uitsluiten van andere factoren zoals roken, opleiding, alcoholgebruik en dagelijkse activiteiten, blijft de samenhang tussen de vaccinaties en het verlaagde risico op de ziekte van Alzheimer overeind. Dit betekent niet dat hiermee het raadsel is opgelost, of een behandeling ter voorkoming van Alzheimer is gevonden. Verder onderzoek moet uitwijzen welk mechanisme aan de verbluffende resultaten ten grondslag ligt.
