Amsterdam (NL) – Puerto Rico verdroogt. Amsterdamse meteorologen leggen de link tussen eilandontbossing en een verminderde regenval.


Het Caribische eiland Puerto Rico verdroogt. In de jaren negentig raakte de zoetwatervoorraad al eens volledig uitgeput. Miljoenen inwoners zaten zonder drinkwater. Meteorologen van de Vrije Universiteit Amsterdam hebben onlangs de link gelegd tussen de eilandontbossing in diezelfde periode en een verminderde neerslag.
Meteorologen verwachtten in het Puerto-Ricaanse bos een klimaathuishouding als in het dichte regenwoud van het amazonegebied. Een bebost terrein verdampt bijvoorbeeld meer water dan grasland. De zon verwarmt het vochtige regenwoud. Waterdampdeeltjes stijgen boven het woud uit en koelen daar de lucht af.
Met weerwaarnemingen liet promovendus M.K. van der Molen zien dat het Caribische woud omgekeerde klimaatregels hanteert. Door de bijzondere samenstelling van het bladerdek weerkaatst dit het zonlicht minder sterk en absorbeert het meer warmte. Bovendien verdampt dit type bos ook minder water. Door deze combinatie is tweemaal zoveel warmte beschikbaar om de lucht op te warmen.
Het Puerto-Ricaanse regenwoud krijgt door de luchtopwarming indirect meer regen op zijn dak. De meteoroloog voerde de metingen in een weercomputer in. Deze berekent bijvoorbeeld klimaatsveranderingen op eilandschaal. Uit de computer rolde iets opmerkelijks: de zeewind regelt de regenval boven het maritieme bos. Warmt het landoppervlak meer op dan de omringende zee, dan waait er een frisse zeewind. Ontmoeten zeewinden uit het noorden en zuiden elkaar boven land, dan gaat de warme lucht als een fontein de hoogte in. Daarbij ontstaan wolken die vervolgens hun natte lading boven land lossen.
Het regenwoud hield Puerto Rico nat. Door ontbossing warmt er te weinig landlucht op. Het waaien van de zeewind blijft uit en wolken blijven weg. De oplossing ligt voor de hand: kappen met kappen!

Wolken ontstaan alleen boven land, maar niet op zee. Overdag verwarmt de zon het land meer dan de zee. Daardoor ontstaat de zeewind met gerelateerde opwaartse luchtbewegingen boven land.