Durham, North Carolina (VS) – Ooit eiste polio wereldwijd een half miljoen slachtoffers per jaar. Nu zetten Amerikaanse onderzoekers het virus in voor genezing.


In arme landen raken nog steeds kinderen verlamd door polio. Dankzij de wereldwijde vaccinatie loopt dit aantal sterk terug. Microbioloog Matthis Gromeier van de Duke University in Durham ziet daarentegen samen met zijn collega’s ook goede kanten aan het virus. Zij vonden namelijk per toeval een trucje waarmee zij het poliovirus aanzetten tot de vernietiging van tumorcellen.
Het onderzoek van de microbiologen naar de werking van het poliovirus kreeg plots een verrassende wending. Zij bestudeerden de ‘gedragsveranderingen’ van het virus wanneer zij een stukje van zijn informatiepakket, het RNA, verruilden voor een gelijksoortig stukje van een griepvirus. Het poliovirus bleef cellen vernietigen, maar richtte zich hierbij ineens op gliacellen.
Cellen geïnfecteerd met het poliovirus binden normaal gesproken aan het zogenaamde receptoreiwit cd155 op neuronen. Hierna vernietigt het virus de zenuwcellen. Gliacellen vormen onder andere een ondersteunende structuur voor zenuwcellen en muteren – net zoals andere soorten cellen – soms. Hierdoor kunnen hersentumoren ontstaan. Gliacellen dragen ook het cd155-eiwit maar polio heeft hier gewoonlijk geen effect op. Met het ingebouwde stukje RNA van het griepvirus krijgt het poliovirus echter wel trek in gliacellen.
Het team heeft nu het idee opgepikt om het veranderde poliovirus te gebruiken als behandelingsmethode voor glioma’s, hersentumoren die ontstaan door woekerende gliacellen. Deze tumoren zijn de meest voorkomende soort hersentumoren. De meeste patiënten sterven eraan omdat effectieve therapieën ontbreken. Het meest opzienbarende resultaat van het onderzoek is nog dat het veranderde virus bij geen enkele test polio veroorzaakt. Gromeier zegt echter wel dat je deze mogelijkheid nooit moet uitsluiten.

Ellen Althuizen