San Francisco, Californië (VS) – Amerikaanse wetenschappers ontdekten waarom mensen met sikkelcelziekte last krijgen van bloedstolsels in de aderen.


Sikkelcelziekte is een verzamelnaam voor aandoeningen die ontstaan als gevolg van een afwijking in de vorm van de rode bloedcellen. Bij patiënten met deze ziekte is een gedeelte van de rode bloedcellen afgeplat en sikkelvormig. Deze sikkelcellen kunnen minder zuurstof vervoeren dan normale rode bloedcellen, waardoor vaak bloedarmoede (sikkelcel-anemie) ontstaat. Bovendien blijven sikkelcellen vaker vastzitten in kleine bloedvaten, waardoor ze stolsels vormen die de aderen afsluiten. Sikkelcelziekte kan dan ook leiden tot het plaatselijk afsterven van weefsels, waardoor organen kunnen uitvallen.
Wetenschappers van de University of California in San Francisco (UCSF) ontdekten dat niet alleen de vorm van de sikkelcellen, maar ook de aanwezigheid van het eiwitmolecuul P-selectine zorgt voor het vastraken van sikkelcellen. P-selectine is een plakkerig molecuul dat onder andere op het oppervlak van bloedplaatjes voorkomt. Bloedplaatjes spelen een belangrijke rol bij bloedstolling. Ook de wanden van bloedvaten bevatten P-selectine. In geval van infectie neemt de concentratie P-selectine plaatselijk toe, zodat daar witte bloedcellen blijven plakken die de infectie kunnen tegengaan. Dat P-selectine ook in rode bloedcellen voorkomt, en in hogere mate in sikkelcellen, was nog niet eerder bekend.
“Laboratoriumproeven moeten uitwijzen of we uiteindelijk de gevolgen van sikkelcel-anemie kunnen bestrijden door P-selectine te blokkeren,” aldus prof Stephen Embury van UCSF. Er zijn al medicijnen op de markt die heparine, een P-selectineblokker, bevatten. Het gaat vooral om medicijnen tegen overmatige bloedstolling en medicijnen die de verspreiding van kankercellen via de bloedbaan tegengaan. Ook kankercellen kleven namelijk aan bloedvatwanden vast door de werking van P-selectine.

Nienke Beintema