Het KNMI heeft een meteoor gemeten die met een snelheid van 35 meter per seconde door de dampkring raasde. Een geluidspuls verraadde de aanwezigheid van de vallende ster.
Waarschijnlijk heeft niemand het schouwspel met het blote oog waargenomen, maar op 27 oktober vloog de helderste vallende ster sinds jaren over de Noordzee. Om 20.20 uur schoot de vuurbol met een snelheid van 35 meter per seconde door de dampkring. Ruim tweehonderd kilometer verderop, op de vliegbasis bij het Veluwse Deelen, registreerden KNMI-detectoren de gebeurtenis.
Een meteoor die de dampkring binnendringt, vliegt normaal gesproken met een snelheid die sneller is dan die van het geluid (geluidssnelheid in lucht is 340 meter per seconde). In dit geval is dit zeker het geval. De combinatie van het sneller vliegen dan het geluid en een toenemende dichtheid van de atmosfeer, zorgt voor enorme hoeveelheden thermische energie. Deze energie is soms te vergelijken met een kernexplosie.
Hoe gevaarlijk zijn supervulkanen?
In het verleden stortten zogeheten supervulkanen de aarde meermaals in een desastreuze ‘vulkanische winter’. Gaat dat opnieuw gebeuren?
Bij de energie-uitbarsting komt veel geluid vrij dat vanwege zijn lage frequentie niet voor mensen hoorbaar is. Dit onhoorbare geluid heet infrageluid. In Deelen beschikt het KNMI over een lange rij infrageluid-detectoren, DIA ofwel Deelen Infrasound Array genaamd. Deze detectoren moeten vliegtuigen lokaliseren die door de geluidsbarrière breken. Omdat bij kernproeven ook infrageluid vrijkomt, kan DIA eventueel ook kernexplosies registeren.
Op 27 oktober sloegen de DIA-meters 4,5 seconden uit, maar gelukkig niet door een kernbom, maar voor de meteoor. De laatste keer dat DIA een duidelijk signaal opving was in juni van dit jaar. Toen zorgde de uitbarsting van de Etna voor een infrageluidpuls.
Marijn Sandtke
