Montreal (Ca) – Het gebruik van embryo's voor stamcellenonderzoek is zeer omstreden. Uit volwassen huidweefsel kun je echter ook stamcellen isoleren.


Neurowetenschappers van de McGill University in Montreal, Canada, isoleerden stamcellen uit de huid van volwassen muizen. Deze stamcellen kunnen zich ontwikkelen tot uiteenlopende celtypen, zoals zenuwcellen, spiercellen en vetcellen.
Men kon al langer stamcellen uit een volwassen lichaam isoleren, maar de cellen waarmee dat tot nu toe gelukt is – neurale stamcellen en bloedstamcellen – kunnen normaal gesproken maar in één richting differentiëren. Dat betekent dat neurale stamcellen alleen kunnen uitgroeien tot allerlei typen zenuwweefsel, en bloedstamcellen alleen tot de verschillende soorten bloedcellen. Alleen door een reeks ingewikkelde en arbeidsintensieve kunstgrepen toe te passen kunnen wetenschappers deze stamcellen laten terugdifferentiëren tot een primitiever celtype. Daarom beperkt het huidige stamcellenonderzoek zich voornamelijk tot embryonaal weefsel. Een embryonale cel kan namelijk nog alle celtypen vormen.
De Amerikaanse president Bush kondigde vorige week af dat hij op kleine schaal fondsen beschikbaar wil stellen voor embryonaal stamcellenonderzoek, maar alleen met bestaande cellijnen. Die zijn echter beperkt 'houdbaar' en bovendien genetisch niet erg variabel. Daarom willen sommige wetenschappers liever speciaal voor stamcellenonderzoek embryo's kweken of zelfs klonen, wat hevige ethische discussies oproept. Tegelijkertijd is iedereen zich bewust van het maatschappelijk belang van het onderzoek. Zo kunnen tot levercellen uitgegroeide stamcellen in de toekomst wellicht een alternatief bieden voor orgaandonatie, en op die manier het wachtlijstenprobleem helpen verminderen. Stamcellen die uitgroeien tot zenuwcellen kunnen mogelijk helpen bij de behandeling van Parkinson, Alzheimer en beschadigingen aan het ruggenmerg.
Dr Freda Miller, onderzoeker aan de McGill University: “Onderzoek wees uit dat ook bij de mens dergelijke 'multipotente' huidcellen aanwezig zijn. Dit biedt unieke mogelijkheden voor stamcellenonderzoek dat ethisch zonder meer aanvaardbaar is. Het zou het allermooist zijn wanneer we uiteindelijk op die manier transplantatieweefsels kunnen kweken met eigen cellen van de patiënt. Dit geeft veel minder kans op afstotingsverschijnselen.”

Nienke Beintema