Astronomen hebben een komeet ontdekt die van buiten het zonnestelsel lijkt te komen. Als dat klopt, is deze ruimterots het tweede interstellaire object dat we hebben ontdekt.
In tegenstelling tot de eerste interstellaire rots beweegt deze nieuwkomer richting de aarde, in plaats van bij ons vandaan. Dat betekent dat het gemakkelijker is om de nieuwe komeet te bestuderen. In december zal hij het dichtst bij de aarde zijn. Maar wees gerust: ook dan is de komeet lang niet dichtbij genoeg om een botsing te veroorzaken.
De eerste interstellaire bezoeker die we in ons zonnestelsel hebben gezien, was ‘Oumuamua, een object dat in oktober 2017 aan het licht kwam. Het was zo vreemd dat sommige astronomen zelfs speculeerden dat het een buitenaardse ruimtesonde was. Het is echter waarschijnlijker dat het een planetoïde betrof.
Er is meer onderzoek nodig naar het effect van ruimtevaart op het brein
Om veilig te ruimtereizen, moeten we in beeld krijgen hoe een leven zonder aardse zwaartekracht de hersenen beïnvloedt, stelt Elisa Raffaella Ferrè.
Toen astronomen ‘Oumuamua ontdekten, was het object al begonnen met zijn vertrek uit het zonnestelsel. Bovendien bewoog het zo snel dat het moeilijk was om het goed te bestuderen, wat het mysterie rondom de ruimterots alleen maar vergrootte.
Deze nieuwe komeet verscheen op 30 augustus op telescoopbeelden van het astrofysisch observatorium van de Krim. Hij beweegt in een baan die erop lijkt te wijzen dat hij van buiten ons zonnestelsel afkomstig is, uit de richting van het sterrenbeeld Cassiopeia. De komeet heeft nog geen naam gekregen. Momenteel wordt hij aangeduid als ‘gb00234’.
Halfbakken
In de dagen na de ontdekking namen astronomen van twintig verschillende observatoria meer dan 150 foto’s van gb00234. Daarmee probeerden ze zijn pad nauwkeuriger te bepalen. Maar ook nu is de baan van de komeet nog niet met zekerheid vastgesteld. Astronomen zijn er ook nog niet van overtuigd dat de komeet daadwerkelijk van interstellaire afkomst is.
‘Eind mei hadden we er ook zo eentje, en dat bleek toen een gewone komeet te zijn’, zegt Michele Bannister van de Queen’s University Belfast. Volgens haar hebben we nog niet genoeg meetgegevens om te weten of gb00234 van buiten ons zonnestelsel afkomstig is. ‘Het is nog een beetje halfbakken.’
De komende dagen wordt het pad van de komeet beter uitgezocht. Dan zal duidelijk worden of het ding echt interstellair is. Bill Gray, die astronomiesoftware ontwikkelt, heeft een computermodel van het komeetpad gemaakt. Daaruit concludeert hij dat het, tenzij een groot deel van de eerste meetgegevens onjuist blijkt, moeilijk is de bewegingen van de komeet te verklaren zonder onverwachte krachten. Sommige kometen beginnen te verdampen als ze in de buurt van een ster komen, wat kan leiden tot voortstuwende krachten.
‘Het is of een heldere interstellaire komeet, of er spelen krachten op naast de zwaartekracht’, aldus Gray. ‘Beide scenario’s zijn moeilijk te geloven. We zullen waarschijnlijk op meer meetgegevens moeten wachten.’
Onderweg
Als het om een interstellaire komeet gaat, komt het volgens Grays model met ongeveer dertig kilometer per seconde richting de aarde. Het zal in december de aarde passeren, op een afstand die minder dan twee keer zo groot is als de afstand van de aarde tot de zon.
Astronomen ontdekten deze komeet op een eerder moment in zijn reis door het zonnestelsel dan bij ‘Oumuamua. Dat maakt het makkelijker om dit exemplaar in detail te bekijken – namelijk wanneer hij de aarde passeert. Als de komeet echt interstellair is, biedt dat een unieke kans om een rots die van een andere ster afkomstig is te bestuderen en misschien te leren hoe andere planetenstelsels er uitzien.