Fossiele brokstukjes zijn door een computerprogramma gereconstrueerd tot een complete schedel. Dit werpt nieuw licht op de evolutie van de mens. 

reconstructie schedel Homo habilis
Deze schedel zegt: er moet een oudere gemeenschappelijke voorouder zijn. Beeld: Philipp Gunz, Simon Neubauer & Fred Spoor

Dit aapachtige doodshoofd is een reconstructie van de schedel van Homo habilis, een van de langst bekende oermensen. Homo habilis, wat handige mens betekent, leefde ongeveer 1,8 miljoen jaar geleden. De reconstructie is gebaseerd op een fossiel uit Tanzania dat in 1964 al werd beschreven.

Opschudden

Op het eerste gezicht valt van het originele fossiel niet veel te maken. Het bestaat slechts uit een paar vervormde scherven en is bij lange na niet compleet. Met behulp van een computer is dit model gereconstrueerd. De vervormde stukken zijn rechtgetrokken en ontbrekende delen zijn ingevuld. Het resultaat is een complete digitale schedel. Deze kan worden vergeleken met andere fossiele schedels uit de periode die bepalend is geweest voor de evolutie van de mens.

Kunnen ­gedachten de bron zijn van fysieke klachten?
LEES OOK

Kunnen ­gedachten de bron zijn van fysieke klachten?

Sebastiaan van de Water zocht uit hoe wetenschappers het nocebo-effect proberen te begrijpen en onder de duim proberen te houden.

Tussen 2,1 en 1,6 miljoen jaar geleden leefden nog twee andere Homo-soorten: Homo erectus en Homo rudolfensis. De digitaal gerestaureerde schedel zorgde de laatste tijd voor nogal wat opschudding. Het kan een aanwijzing zijn dat deze drie mensachtigen een oudere evolutionaire oorsprong hebben dan werd gedacht.

Wanneer de reconstructie wordt gezien naast een fossiel uit Ethiopië van een half miljoen jaar ouder, geeft het jongere fossiel de indruk van een veel primitievere soort. Dit betekent dat de Ethiopische mens niet de voorouder geweest kan zijn van ‘de handige mens’. Er moet dus een nog oudere gemeenschappelijke voorouder zijn.

Afsplitsing

De gereconstrueerde schedel laat bovendien zien dat H. habilis een aantal kenmerken deelt met H. erectus, maar ook gelijkenis vertoont met Australopithecus afarensis, die 3,2 miljoen jaar geleden leefde.

Een ander onderzoek dat onlangs werd gepubliceerd, ondersteunt het idee van een oudere voorouder. Er werd bewijs genoemd voor het bestaan van een Homo-fossiel van 2,8 miljoen jaar geleden. Deze werd in 2013 gevonden in Ethiopië en brengt ons het dichtst bij het moment waarop de mens zich afsplitste van de aapachtige Australopithecus.

Lees ook: