Complexe levensvormen hebben niet veel zuurstof nodig om te overleven. Dat betekent dat het ontstaan van leven wellicht niet het gevolg was van een plotse zuurstoftoename in de atmosfeer, zoals wetenschappers voorheen dachten.

De spons, Halichondria panice, is afkomstig uit de Kerteminde-fjord in Denemarken.  Bron: Daniel Mills/SDU
De spons, Halichondria panicea, is afkomstig uit de Kerteminde-fjord in Denemarken.
Bron: Daniel Mills/SDU

Wetenschappers namen voorheen aan dat complexe levensvormen pas ontstonden nadat het zuurstofniveau in de atmosfeer was toegenomen tot de hedendaagse waarde. Een kleine zeespons uit de Deense fjorden lijkt nu het tegendeel te bewijzen. Het sponsdier, Halichondria panicea,  gedijt namelijk prima bij lage zuurstofconcentraties.

Geen oorzaak-gevolgrelatie
De spons leeft en groeit zelfs wanneer de atmosfeer slechts  0,5 procent van het huidige zuurstofpeil bevat.  ‘Dat impliceert dat lage zuurstofniveaus het ontstaan van leven niet tegenhield’, zegt onderzoeker Daniel Mills in een persverklaring.

‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’
LEES OOK

‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’

Medisch bioloog Yvette van Kooyk wil het immuunsysteem leren kankercellen aan te vallen door hun suikerjas-vermomming weg te knippen.

Een toename in het zuurstofpeil gebeurde zo’n 630 miljoen jaar geleden.  Rond dezelfde tijd ontstonden de eerste complexe levensvormen. Het is dus geen raadsel waarom wetenschappers een oorzaak-gevolgrelatie aannamen. Volgens Mills is dat beeld nu achterhaald.

Voordat complex leven opkwam, bestonden al legio primitieve eencellige organismen. De vraag is nu wat het plotse ontstaan van complex leven uit deze levensvormen wel op gang bracht.

Hieronder beschrijft Daniel Mills het belang van het onderzoek.

Lees ook: