Sommige lui hebben ook alle lol. Van zwaartekrachtsgolven tot het higgsdeeltje, bij vrijwel alle grote fysica-doorbraken speelden onderzoekers van onderzoeksinstituut Nikhef een belangrijke rol. Lezers van New Scientist mogen 24 juni een blik achter de schermen werpen in dit zenuwcentrum van de Nederlandse natuurkunde. 

Aan Nikhef worden onder andere deze detectoren gebouwd, die straks als onderdeel van de onderzeese KM3NET-telescoop naar neutrinos gaan speuren.
Deze detectoren gaan als onderdeel van de onderzeese KM3NET-telescoop naar neutrino’s speuren en worden gebouwd en getest op Nikhef.

Het is een spannende tijd in de fysica. Na de meting van zwaartekrachtsgolven en de vondst van het higgsdeeltje, openen natuurkundigen nu de jacht op andere ongrijpbare fenomenen. Zo hopen zij bijvoorbeeld diep onder zee de ware aard van neutrino’s te onthullen, de vluchtige deeltjes die iedere seconde met miljarden tegelijk door de aarde knallen en waarin mogelijk aanwijzingen schuilgaan over de manier waarop ons universum in elkaar zit. Of wat te denken van de jacht op donkere materie, het onbegrepen deel van de kosmos waarvan (astro)fysici het bestaan alleen indirect kunnen waarnemen? De kans is groot dat fysici de komende jaren met nieuwe ontdekkingen meer te weten zullen komen over deze mysterieuze zaken.

Paradijs voor de fysica-liefhebber

De gemene deler van al deze zoektochten naar de fundamentele aard van de werkelijkheid is dat onderzoekers van het Nederlandse fysica-instituut Nikhef er een doorslaggevende rol bij spelen. Zij hadden bijvoorbeeld (mede) de leiding over de gegevensanalyses waarmee het bestaan van zwaartekrachtsgolven werd bewezen. En zij leggen nu al de basis voor de opvolger van de apparaten waarmee die gegevens werden verzameld: de toekomsitge Einstein Telescope, die mogelijk zelfs in Limburg gebouwd zal worden. Ook ontwierpen Nikhef-fysici delen van de ATLAS-detector die in 2012 het higgsdeeltje ontdekte, bouwen en ontwerpen ze de onderwatertelescoop KM3NeT die later dit jaar onder de golven van de Middellandse Zee naar sporen van neutrino’s gaat speuren, en bouwden zij mee aan Xenon1T, de sterkste donkere materie detector ter wereld, waarvan overigens een compleet functioneel schaalmodel op Nikhef zelf staat.

Gaan we buitenaards leven ontdekken op ijsmanen?
LEES OOK

Gaan we buitenaards leven ontdekken op ijsmanen?

De ruimtevaartorganisaties NASA en ESA spenderen momenteel miljarden aan missies naar de ijsmanen rond de planeten Jupiter en Saturnus.

Op Nikhef huist ook dit bijzondere, compleet werkende, schaalmodel van de Xenon1T-detector, de krachtigste donkere materie detector ter wereld
Op Nikhef huist ook dit bijzondere, compleet werkende, schaalmodel van de Xenon1T-detector, de krachtigste donkere materie detector ter wereld

Dat alles gebeurt in een gebouw op het Amsterdamse Science Park dat er van buiten weinig indrukwekkend uit zit, maar dat van binnen een waar paradijs is voor de fysicaliefhebber. Niet alleen vind je hier de kantoren van Nederlands meest vooraanstaande deeltjes- en hoge-energie-fysici, maar je vindt er bijvoorbeeld ook een werkplaats waar technici nieuwe onderdelen voor de Large Hadron Collider en het ATLAS-experiment in elkaar zetten. Of, ook heel leuk: je kunt er de bolvormige detectoren van KM3NeT zien voordat deze worden ondergedompeld bij hun onderzeese experiment.

Nederlandse topfysici

Daarom is het ook razend spannend – en enorm tof – dat lezers van New Scientist exclusief de kans krijgen om rond te neuzen op dit bijzondere instituut. Daar wacht ons niet alleen een rondleiding door onderzoekers langs alle bijzondere plekken op het instituut, maar ook twee lezingen van Nederlandse topfysici.

Nikhef-directeur Stan Bentvelsen op deeltjesfysica-instituut Cern
Nikhef-directeur Stan Bentvelsen op deeltjesfysica-instituut Cern

U wordt bijvoorbeeld als eerste ontvangen door Nikhef-directeur en vooraanstaand deeltjesfysicus Stan Bentvelsen, die een bevlogen verhaal houdt over de huidige stand van zaken in de (deeltjes)fysica en de bijzondere rol die zijn instituut bij dat onderzoek speelt.

Daarnaast krijgt u een lezing van fysicus Jo van den Brand, die als chef van de zwaartekrachtsgolfafdeling een dikke vinger in de pap heeft van het internationale onderzoek. Hij praat u in één klap bij over wat de vondst van zwaartekrachtsgolven nu precies betekent, wat we de komende jaren van de Europese en Amerikaanse zwaartekrachtsgolfdetectoren mogen verwachten en over de Einstein Telescope, de nieuwe generatie detector die zich op dit moment in de planningsfase bevindt en waarvan Van den Brand hoopt dat deze in Limburg zal worden gebouwd.

Wie in één klap op de hoogte wil zijn van alle spannende fysica van het moment, doet er daarom goed aan om mee te gaan op dit bijzondere bezoek. Ik ben er zelf in elk geval bij en heb er razend veel zin in. En wie weet: misschien vangen we nog wel een mooie primeur op over de jacht op het “750GeV-deeltje“, het mysterieuze nieuwe deeltje dat fysici op het spoor zijn in Cern.

Bezoek fysica-instituut Nikhef

Zorg dat u niets mist van deze bijzondere middag, en zak mee in de wereld van neutrino’s, higgsdeeltjes en zwaartekrachtsgolven.

Wanneer: Vrijdagmiddag 24 juni
Waar: Nikhef, Amsterdam Science Park
Tijd: 14:00 uur t/m 17:15 uur
Prijs: €24,50 voor abonnees en €29,50 voor niet abonnees
Bestel hier uw tickets!

Lees verder: